Mirthe Diemel Kinderen 29 sep 2024, 11:03

Leestijd: 4 minuten

Schermtijd voorbij, kind boos? Opvoedexpert tipt: zó ga je ermee om

Het opvoeden van je kind is misschien wel het leukste, maar ook het moeilijkste wat er is. Daarom beantwoordt pedagoog en opvoedexpert Esther Jongerius van Liefdevol Ouderschap geregeld een opvoedvraag. Deze week komt de opvoedvraag van Daniek, wier zoontje altijd boos wordt en zelfs slaat als de schermtijd voorbij is.

“Het is niet dat mijn zoontje (5) urenlang achter de iPad zit, maar als ouder kun je op een gegeven moment ook niet echt meer om schermtijd heen. Níet in de huidige tijd en maatschappij waarin we leven. Want als Levi hier niet naar de iPad kijkt, dan is het wel bij zijn neefjes of zijn vriendjes. En toegegeven: ik vind het soms ook wel makkelijk om hem even achter een aflevering van Paw Patrol te zetten terwijl ik ga koken, of als Levi ’s ochtends te vroeg wakker wordt en ik nog even snel wil douchen.

Stampvoeten en schreeuwen

Hij is dan poeslief he, als hij weet dat hij bijna op de iPad mag. Dan vraagt hij met zo’n lief stemmetje of hij een filmpje mag kijken en dat hij ‘nog niks heeft gekeken’. Dat klopt dan ook wel, maar het klinkt ook een beetje alsof hij zich die rechten heeft toegeëigend. Zou allemaal nog steeds geen probleem hoeven zijn als hij de iPad daarna weer netjes inlevert als ik zeg dat schermtijd voorbij is, maar dán begint het probleem. ‘Ik wil er nog eentje kijken’, begint hij de onderhandeling. En nog een. En nog een. Ik geef niet toe, zeker niet, wil ook consequent zijn, maar dan wordt hij zó boos. Dan begint hij te dreinen, te stampvoeten, te huilen, te schreeuwen en soms slaat hij me ook. Het is dan moeilijk mijn stem niet te verheffen om het te doorbreken. En ik roep dan ook dingen als ‘volgende keer mag je niet meer op de iPad als je zo doet’. Tja, om die belofte een dag later te doorbreken, dus wat zegt die boodschap. Maar Levi wordt gewoon geen leuker kind door schermtijd, maar ik wil ook niet rigide zijn en het helemaal verbieden. Hoe ga ik hiermee om?”

Tips van de opvoedexpert

Esther Jongerius is pedagoog en helpt ouders om vaker de liefdevolle ouder voor hun kinderen te kunnen zijn. Dit doet zij via haar eigen praktijk, Liefdevol Ouderschap.

“Laat ik beginnen met dat het gedrag van je zoontje goed te verklaren valt en er een fijne oplossing voor kan zijn! Voor jou is het heel vervelend omdat de redenen waarom je de schermtijd nu meestal inzet (een moment voor jezelf of om iets gedaan te krijgen), eigenlijk direct teniet gedaan worden omdat je daarna twee keer zo hard moet ‘werken’ om je zoontje rustiger te krijgen. Om het gedrag van je zoontje te verklaren, mogen we kijken naar de schermtijd. Want die kunnen we echt de schuld geven van dit gedrag.

Allerlei trucjes

Vaak wordt de focus gelegd in adviezen over schermtijd over hoelang kinderen mogen kijken. Dit is uiteraard waardevol, maar wat nog meer kan helpen is om de focus te leggen op wát kinderen kijken.

Veel programmamakers zijn erbij gebaat dat je kind zo lang mogelijk naar het programma kijkt; zo verdienen ze namelijk meer geld. Ze maken gebruik van allerlei trucjes om de aandacht van je kind vast te houden bij het scherm. Eén van deze trucjes is dat er tegenwoordig gemiddeld elke vier seconden een ander ‘beeld’ gebruikt wordt, wat voor enorm veel prikkels kan zorgen. En dit is eigenlijk precies wat je bij je zoontje terugziet: overprikkeling na die schermtijd.

Geen felle kleuren

Andere filmpjes uitkiezen kan hierbij enorm helpen. Let daarbij dat de beelden langer dan vier seconden hetzelfde zijn en niet te veel felle kleuren (zelf heb ik de voorkeur voor ‘echte acteurs’).

Voorspelbaarheid

Als laatste is voorspelbaarheid enorm fijn voor kinderen. Dit geeft duidelijkheid en daarmee een gevoel van veiligheid (wat gelijk staat aan rust). Wees helder over wanneer er gekeken mag worden. Bijvoorbeeld bepaalde dagen van de week, bepaalde momenten (zoals wanneer jij gaat douchen) of op een bepaald tijdstip. Door hier consequent in te zijn, ontstaat er meer duidelijkheid voor je zoontje en zal hij minder vaak erom vragen. En als hij er wel om vraagt, kun je altijd antwoorden met wanneer hij wél weer mag kijken.

Duidelijkheid

Wees ook duidelijk over het aantal filmpjes wat hij mag kijken. Bereid je kindje ook voor: ‘je kunt vandaag zoveel afleveringen kijken’, ‘dit is de laatste aflevering’ of ‘de aflevering is bijna afgelopen, als deze klaar is gaat de tablet weer uit.’ 

Boosheid uiten

En wanneer je zoontje boos wordt, besef dan dat het komt door de filmpjes die gewoon verslavend werken. Laat de emotie er zijn: ‘Je bent boos omdat het filmpjes kijken nu klaar is. Het is ook jammer dat het alweer afgelopen is!’ Je hoeft zijn boosheid niet weg te nemen, maar hoe hij het uit, daarin kun je hem wel helpen. Maar probeer eerst eens andere (rustigere) filmpjes uit, waarschijnlijk is er dan al veel minder emotie achteraf.”

Meer weten hierover? Via Liefdevol Ouderschap kun je een digitale masterclass schermtijd volgen.

* Om privacy redenen zijn er gefingeerde namen in het artikel over het bedtijdritueel gebruikt. De echte namen zijn bekend bij de redactie.

Opvoedexpert tipt: zó ga je om met een peuter die de bedtijd rekt