Kleine checklist: een ziek kind, wanneer ga je naar de huisarts?
Hoewel de term kinderziekte onschuldig klinkt, kunnen er bij een aantal kinderziekten nare complicaties optreden. Maar wanneer is het nou verstandig om met een ziek kind naar de huisarts te gaan?
Wij zetten de belangrijkste kinderziektes op een rijtje.
Kinderziekte
De term kinderziekte wordt gebruikt voor ziekten die zo veel voorkomen en zo besmettelijk zijn dat de meeste mensen ze krijgen als ze er voor het eerst mee in contact komen: als kind. Na die eerste besmetting maakt het lichaam antistoffen aan, waardoor zo’n kinderziekte zelden een tweede keer bij dezelfde persoon kan toeslaan.
Ziek zijn is ook nuttig
Doordat de meeste Nederlandse kinderen worden ingeënt, komen veel ziekten – zoals mazelen, bof en rode hond – nauwelijks nog voor in ons land. Kinderen kunnen niet tegen álles ingeënt worden en dat hoeft ook niet. Ziek hoort er nu eenmaal bij en heeft ook een nuttige kant.
Kinderen bouwen weerstand op door in contact te komen met virussen en bacteriën. Ze zijn over het algemeen vaker verkouden of ziek dan volwassenen en kunnen plotseling verhoging of koorts hebben. Vaak gaat het vanzelf weer over, zonder dat je er ooit achter komt wat het nou precies was.
Ziek kind? Wacht niet te lang
Het is dan ook niet nodig om bij elk klein voorval met je kind naar de huisarts te gaan. Maar wacht ook niet te lang om wél een arts in te schakelen. Al is het maar om zelf gerustgesteld te worden. Bedenk ook dat bij jonge kinderen een ziekte sneller en heviger kan verlopen dan bij een volwassene.
Huisarts bellen
Wat nou precies het moment is waarop je een arts moet raadplegen, is onmogelijk in een soort regel vast te leggen. Wel zijn er wat richtlijnen te geven.
Raadpleeg in ieder geval een arts als:
- een baby jonger dan drie maanden langer dan een dag 38 graden of hogere koorts heeft;
- je kind een suffe of verwarde indruk maakt, waarbij je moeilijk contact kunt leggen;
- je kind ontroostbaar is, huilen in kreunen verandert of op een zwakke hoge toon huilt;
- je kind veel moet overgeven, slecht drinkt en/of diarree heeft (bij baby’s hooguit twee voedingen aanzien, bij oudere kinderen maximaal één dag);
- je kind (erg) benauwd is of veel sneller ademt dan normaal (zie hieronder);
- je kind hevige oorpijn heeft en daarnaast ziek is met koorts;
- je kind buikpijn heeft die steeds erger wordt;
- je kind steeds moet huilen bij het buigen van beentjes bij de heupen (zoals bij een luier verschonen) of wanneer je het hoofdje voorover buigt;
- je kind rode vlekjes (of stipjes) heeft die je niet weg kunt drukken;
- je kid al een halve dag niet heeft geplast of minder dan de helft van normaal drinkt;
- je kind grauw is, een vlekkerige huid heeft of blauwe lippen of nagels krijgt;
- een baby jonger dan zes maanden hoest;
- er binnen vier weken na verblijf buiten Europa koorts optreedt;
- bovenal, als je het om wat voor reden dan ook niet vertrouwt natuurlijk.
Koorts
Met koorts is op zich niks mis. Het is een normale reactie van het lichaam om een virus of bacterie aan te vechten. Bij jonge kinderen kan de koorts al snel oplopen tot 40 graden en dat is op zich niet zo’n probleem. Let dan wel extra op de klachten die hierboven genoemd staan.
Je kunt koorts het best meten via de anus. Dit geeft de meest accurate temperatuur weer. Doe je het met een voorhoofd- of oorthermometer, dan kan de temperatuur ruim een graad verschillen.
Wat is een gewone ademhaling?
Een ziek kind heeft vaak een versnelde ademhaling. Als dit veel sneller is dan normaal, ook in rust situatie, of daarbij ook piept, kun je toch beter direct een huisarts bellen. Je meet dit door het aantal ademhalingen van je kind te tellen binnen één minuut. In- én uitademen telt als één ademhaling.
Normaal aantal ademhalingen per minuut per leeftijdsgroep:
- jonger dan 1 jaar: 30 tot 40
- 1 tot 5 jaar: 25 tot 30
- 5 tot 12 jaar: 20 tot 25
- ouder dan 12 jaar: 15 tot 20
Koortsstuipjes
Jonge kinderen kunnen een koortsstuip krijgen. Het kindje verstijft dan en gaat vervolgens schokken met armen en benen. Daar kun je natuurlijk erg van schrikken, maar het is belangrijk om toch kalm te blijven. Het kan namelijk zelden kwaad. Wel is het goed om te weten wat je moet doen in zo’n geval.
Wanneer je ziet dat je kind een koortsstuip heeft:
- maak je met je vinger de mond van het kindje leeg
- leg je het kindje op de zij
- zorg je ervoor dat het kind niet kan vallen of stoten tijdens de aanval
Is de stuip voorbij, bel dan direct de huisarts. Deze kan samen met jou kijken hoe je het dan verder in de gaten kunt houden.
Belangrijke nummers ophangen
Bedenk dat je in geval van nood zelf niet altijd even helder kunt nadenken. Hang daarom een briefje met daarop het telefoonnummer van de huisarts en het noodnummer op een duidelijke plek. En wees nooit bang om te vaak naar de dokter te gaan met je kind. Vertrouw op je intuïtie.
Disclaimer: Heb jij vragen over jouw gezondheid of die van je kind? Wij zijn een informatief platform en onze redacteuren hebben geen medische achtergrond. Ondanks dat wij schrijven over gezondheidsklachten en aandoeningen (gebaseerd op wetenschappelijke bronnen), kunnen wij geen adviezen geven met betrekking tot de gezondheid van onze lezeressen. Heb jij last van medische klachten? Neem in dat geval contact op met een huisarts.
5x ademhalingsoefeningen om stress te verlichten en jezelf tot rust te brengen