Laura Saija Zwanger 2 dec 2022, 15:39

Leestijd: 6 minuten

Wat kun je beter wel en niet eten als je zwanger bent? Verloskundige Tinou geeft antwoord

Kon je eerst nog gewoon alles eten, nu je zwanger bent zul je rekening moeten houden met bepaalde etenswaren. Je zult rekening moeten houden met bepaalde etenswaren. Dat verschilt per voedselgroep en per product. Tinou Jonker, verloskundige van Verloskundigenpraktijk Uitgeest & Akersloot, vertelt met welke voeding je moet oppassen.

“Het Voedingscentrum is een landelijk instituut waar de adviezen voor zwangere vrouwen gevormd worden. Hier vind je een duidelijke lijst met producten die wel en niet gegeten kunnen worden en die houdt ik altijd aan”, vertelt Jonker aan Famme.

Wat kun je (niet) eten als je zwanger bent?

“Het Voedingscentrum is streng. Bij sommige producten op de lijst is de kans nihil dat het de baby of zwangerschap in gevaar brengt, maar toch staat het op de lijst. De kans bestaat namelijk wel.” Wat adviseert Jonker als verloskundige aan zwangere vrouwen? Je leest het hieronder.

Groente en fruit

Groente en fruit zijn gezond en zitten vol mineralen en vitamines. Toch zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. “Bij groente adviseren we om het goed te wassen of goed te verwarmen zodat bacteriën dood gaan. Voor fruit geldt ook dat je het goed moet wassen, zeker omdat je dit niet verwarmt. Fruit kun je niet altijd onbeperkt eten. Als je bijvoorbeeld suikerziekte hebt, kun je advies vragen aan een diëtiste om te kijken hoe veel je nodig hebt.”

Zuivel

Een glas melk bij je boterham of een bakje yoghurt na het avondeten. We eten bijna dagelijks wel iets van zuivel. Tijdens je zwangerschap kun je daar ongestoord mee doorgaan, maar je moet wel opletten welke zuivelproducten je gebruikt. “In Nederland is de meeste zuivel gepasteuriseerd, dus vaak is het geen probleem, maar let op dat je geen rauwe melk drinkt of rauwmelkse kaas eet tijdens de zwangerschap. Rauwe melk koop je bij de boer, maar rauwmelkse kaas kan ook in de supermarkt te vinden zijn. Het gaat om zachte kazen waar ‘au lait cru’ op staat. Deze ongepasteuriseerde kazen kun je wel eten als je ze verwarmd, bijvoorbeeld op pizza.”

Vlees

Vlees is een typisch product waarmee je moet oppassen tijdens je zwangerschap. Zo moet je rauw vlees de komende maanden laten staan. “Rauw vlees mag niet. Denk aan tartaar, filet american, carpaccio en biefstuk dat niet goed doorbakken is. Medium biefstuk is niet goed verhit. Wat veel mensen niet weten is dat gedroogde worst ook niet mag. De salami, chorizo en metworst die we op brood doen, vallen daar onder. Ook hiervoor geldt dat het wel kan als je het goed verhit zoals op de pizza. In smeerworst en paté van lever zit veel vitamine A. Wij adviseren om dit niet vaker dan eens in de week te eten.”

Vis

Een visje op zaterdagmiddag, is dat ook vaste prik voor jou? Als je zwanger bent kun je zeker nog wel vis eten, maar er zijn wel een aantal restricties waar je rekening mee moet houden. Zo kunnen diepzeevissen zware metalen als kwik bevatten. “Vis is super gezond, alleen sommige vissoorten mogen niet. Het Voedingscentrum heeft de ZwangerHap-app. Hierin kun je precies zien welke vis afgeraden wordt en hoe vaak je een soort vis mag eten. Ook hier zijn ze streng. De visboer zou waarschijnlijk zeggen dat je zijn rauwe haring kunt eten, maar het Voedingcentrum keurt het af. De kans dat het niet goed gaat, is er namelijk wel.”

Pasta, rijst en brood

Eigenlijk eten de hele dag door veel koolhydraten in de vorm van pasta, rijst of brood. Dat is niet erg – ook niet als je zwanger bent – maar er zijn wel gezondere keuzes die nu misschien iets beter voor je zijn.

Dranken

Alcohol is een no go tijdens je zwangerschap – dat is algemeen bekend. Het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) is een hersenaandoening die ontstaat door alcohol tijdens de zwangerschap. Je hebt gelukkig een vrij grote keuze aan dranken die je gewoon mag drinken. “Alcohol mag je gewoon echt niet drinken tijdens de zwangerschap. Sommige kinderen vertonen symptomen van FAS terwijl de moeder maar een paar glazen alcohol gedronken heeft tijdens de zwangerschap, daarom is de veilige marche voor alcohol helemaal niks er van drinken. Laat je niet verleiden door vrouwen die opmerkingen van vrouwen die wel af en toe een glaasje alcohol dronken tijdens de zwangerschap en die een gezond kind hebben.”

Kruiden en specerijen

Kruiden kunnen je gerecht maken of breken. Het hoort bij koken. Een aantal kruiden kun je beter mijden. “Liever geen zoethoutthee of sterrenmunt, dit kan je bloeddruk verhogen. Kaneel, venkel, salie en anijs worden ook afgeraden, maar dit kan je heus gebruiken maar niet in overmaat. Zo is er wel eens onderzocht dat je een hele appeltaart per dag moet eten om te veel binnen te krijgen. In normale hoeveelheden kun je best kaneel eten, maar gebruik je verstand.”

Welke soorten thee kun je beter vermijden tijdens je zwangerschap?

Fastfood en snacks

Last van cravings nu je zwanger bent? Dat is niet zo gek. En een frietje of een hamburger gaat er dan altijd wel in. “Alles wat je eet krijgt de baby ook binnen dus ook hiervoor geld dat je verstandig moet eten. Dit geldt ook als je niet zwanger bent. Softijs is wel een discussiepuntje. In een softijsmachine kunnen bacteriën zitten. Het Voedingscentrum zegt daar niets over, maar sommige vrouwen eten daarom geen softijs en drinken geen milkshake. Verder kun je niet meer dan acht dropjes per dag eten als je een hoge bloeddruk hebt.”

Zwanger en vegetariër

Tijdens je zwangerschap is het enorm belangrijk dat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt. Voor vegetariërs is het dan ook extra belangrijk om goed op te letten met wat je eet in deze periode. Vlees, vis en kip zijn belangrijke bronnen van eiwit, ijzer en Vitamine B. Daarom is het voor een vegetariër erg belangrijk voldoende andere producten te eten waar deze voedingsstoffen in zitten. “Vegetariërs en veganisten hebben vaak al een aangepast voedingspatroon omdat het op peil houden van hun ijzergehalte ook een probleem is als ze niet zwanger zijn. Ijzer controleren we daarom ook een keer extra tijdens de zwangerschap”

Wat te doen bij bloedarmoede tijdens zwangerschap?

Vitamines en mineralen

Twee keer zoveel eten tijdens de zwangerschap is niet nodig. Twee keer zo goed eten is wél aan te raden. Van sommige voedingsstoffen heb je namelijk wat extra nodig. En een optimale voorraad vitamines en mineralen bouw je ook op in de periode voor je zwangerschap. Daarom is het goed om ook in die periode al aandacht te hebben voor goede voeding. “We raden aan om vitamines in te nemen die bedoeld zijn voor zwangere vrouwen. Vegetariërs kunnen extra B1, B2 en B12 innemen.”

Zwanger worden? Dit is een belangrijk verschil tussen foliumzuur en folaat

Gewichtsschema

Aankomen tijdens je zwangerschap hoort erbij. Er zit een baby in je buik, je houdt meer vocht vast en je hebt een extra vetvoorraad. Maar waar komen de kilo’s tijdens de zwangerschap precies vandaan? En wat is gemiddeld, wat is gezond en wanneer moet je oppassen? “Gemiddeld komt een vrouw twaalf tot vijftien kilo aan tijdens de zwangerschap. Dit komt puur door de zwangerschap, het is de baby, de placenta en vruchtwater. Daarnaast kun je meer vet creëren door slecht te eten, maar dit geldt ook als je niet zwanger bent.”

Wat kan je beter niet eten en drinken als je borstvoeding geeft?