Britte Kanters Columns 13 apr 2022, 11:13

Leestijd: 5 minuten

Verloskundige Britte: ‘Wees open-minded over je geboorteplan’

Britte (30) is sinds 2013 werkzaam als verloskundige. Ze begeleidt ouders tijdens de zwangerschap, bevalling en kraamtijd. Ze maakt dagelijks mooie, ontroerende, en grappige dingen mee. Op Famme deelt zij om de week haar gebeurtenissen.

Afgelopen week was er in de media nogal wat te doen rondom het geboorteplan. In NRC konden we lezen dat het geboorteplan niet bedoeld is om een gynaecoloog dwars te zitten. Als de geboorte niet gaat zoals vrouwen dit van te voren gepland hebben, kijken vrouwen vaak op een negatieve manier terug. Ook verloskundige Britte heeft zo haar kijk op het geboorteplan. Of, zoals ze het zelf liever noemt, ‘geboortewensen’.

Wat is een geboorteplan?

“Een geboorteplan is iets wat ik tegenwoordig heel vaak zie verschijnen. Ouders hebben geboorteplannen waarbij de wensen van begin tot eind allemaal zijn vastgelegd. Een plan op papier; hoe ze het voor zich zien en hoe ze het willen. Ik ben absoluut een voorstander van het idee om je bevalling goed voor te bereiden.

Bereid je dus zeker voor tijdens je zwangerschap, en ga voorbereid de bevalling tegenmoet. Zorg ervoor dat je kennis hebt van wat er eigenlijk allemaal met je lichaam gebeurt, hoe een bevalling werkt, welke weg je baby moet afleggen, de mogelijkheden en manieren waarop je kunt bevallen. Laat je ook informeren over de verschillende mogelijke scenario’s. Dat is echter iets anders dan je helemaal vastpinnen op een écht vooropgesteld plan. Zo’n houding van: ‘Zo gaat het lopen, en niet anders.’ Ik vind het soms moeilijk om daar wat nuances in aan te brengen bij mensen. Want je wilt natuurlijk voor hen ook dat het loopt zoals zij willen.

Een strak geboorteplan

Mensen met een strak geboorteplan kom ik dus wel vaker tegen. Als er dan vervolgens één dingetje anders loopt dan er in het geboorteplan staat, kan dat door sommige mensen achteraf als heel negatief worden beleefd. Omdat het niet gegaan is zoals zij dat hadden gewild. Ik probeer dus altijd te zeggen: ‘Heel goed dat je je hebt voorbereid. Dat je kennis hebt opgedaan. Dat je de mogelijkheden door hebt genomen en beslissingen hebt genomen waarvan jij denkt dat het voor jou kan werken en wat jij het liefste wilt. Maar het loopt niet altijd volgens plan’ Om die teleurstelling achteraf te voorkomen, probeer ik echt de mensen wat meer open-minded naar die bevalling toe te laten gaan.

Geen geboorteplan, maar geboortewensen

Ik noem het daarom ook liever ‘geboortewensen’ in plaats van een geboorteplan. Dat creëert al veel meer ruimte. Begrijp me niet verkeerd.  Voorbereiding is belangrijk. Ik raad mensen ook altijd om aan een zwangerschapscursus te volgen. Ook als mensen niet naar een cursus kunnen of willen gaan dan raad ik hen een aantal boeken aan waar hele duidelijke en goede informatie in staat. Want er zijn ook mensen die zeggen: ‘Ik zie het allemaal wel. Ik wil het niet weten.’ Ook dat vind ik ook weer een hele moeilijke. Want pijn en angst versterken elkaar.

Iemand die zenuwachtig of angstig is voor de bevalling gaat de pijn van de weeën veel pijnlijker ervaren en gaat daardoor nóg angstiger worden en dan wordt het een negatieve spiraal. Terwijl iemand die zich heeft voorbereid en ongeveer weet wat ze kan verwachten, veel beter kan omgaan met de pijn van de weeën.

Globaal voorbereiden

Je hebt ook mensen die een geboorteplan maken, en zich globaal voorbereiden maar er wat meer open-minded in staan. Zo heb ik een dame begeleid die graag thuis op een natuurlijke manier wilde bevallen. De thuisbevalling bleek niet te lukken, dus de vrouw werd naar het ziekenhuis gebracht. Eenmaal in het ziekenhuis bleek ze ook niet op een natuurlijke manier te kunnen bevallen, en is ze uiteindelijk met een spoedkeizersnede bevallen.

Zij had dus eigenlijk alle ‘drama’ die er bij een bevalling kan gebeuren, meegemaakt. Alles wat mis kon gaan, ging mis. Maar deze mama kon achteraf tóch op een positieve manier terugkijken naar haar bevalling. Dit komt omdat ze ten eerste alles zelf heeft mogen beslissen. Niemand heeft buiten haar zin om dingen voor haar besloten. Zij heeft continu het gevoel gehad dat ze de regie zelf in handen had bij de geboorte van haar kind. Alles is met haar gecommuniceerd. Daarbij zijn de wensen van haar geboorteplan echt gerespecteerd, alleen helaas is het anders gelopen dan zij graag had gewild. Op die manier kun je dus tóch achteraf (ook als het anders loopt dan je had voorgesteld) positief terug kijken op de bevalling.

Niet blindstaren

Het hebben van een geboorteplan is dus helemaal oké, omdat dat laat zien dat je je goed aan het voorbereiden bent op de bevalling die het beste bij jou zou passen (of hoe jij het graag voor je ziet), maar staar je niet te veel blind op hoe het moet lopen.

Als jij in je geboorteplan hebt staan dat je graag op een kruk wilt bevallen, dan is dat helemaal oké. Dat is een uitstekende plek en houding om een baby te baren. Maar misschien denk je als je aan het persen bent: ‘Nee ik wil liever op mijn zij blijven liggen’, of: ‘Ik wil liever in bad blijven, want ik lig hier prima.’ Dat moet allemaal oké zijn voor jezelf. Of als de verloskundige adviseert om toch in een andere houding te persen, omdat het hoofdje een andere hoek moet maken, dat je dan achteraf niet teleurgesteld bent in jezelf omdat je eigenlijk toch wel een hele natuurlijke bevalling hebt gehad, met slechts een ‘kleine afwijking’ van je plan.”

Verloskundige Britte: ‘Je kunt je baby niet verwennen’