Susan Dalstra Kinderen 11 jan 2022, 13:10

Leestijd: 3 minuten

Dit gebeurt met je mentale welzijn als je een tweede kind krijgt

Veel ouders maken de beslissing om voor een tweede te gaan met de verwachting dat twee heus niet zoveel meer werk kan zijn dan één kind. Maar volgens een onderzoek van de Universiteit van Melbourne klopt die logica niet.

Een tweede kind brengt namelijk nog meer tijdsdruk met zich mee en heeft daarom impact op het mentale welzijn van ouders.

Het onderzoek

Voor het onderzoek werd data gebruikt van meer dan 20.000 ouders die zestien jaar lang werden gevolgd. Het doel was om te ontdekken wat er mentaal met je gebeurt als je een kind krijgt en daarna een tweede of misschien wel een derde en een vierde krijgt.

Spanningsveld

Daarbij werd gekeken naar twee zwaar wegende vragen die ouders zichzelf stellen wanneer ze besluiten of ze een tweede kind willen. Wordt alles beter wanneer een kind beter slaapt en geleidelijk wat onafhankelijker en sterker wordt? Of maakt een tweede een huishouden dat al gebukt gaat onder tijdsdruk nog meer gestrest?

De meest ambitieuze gesprekken over een tweede kind vinden meestal plaats tijdens date night, ergens tussen de eerste en tweede fles wijn waar de impact van kinderen op de lange- en korte termijn lijkt te vervagen. Het spanningsveld tussen die lange- en korte termijn impact noemen onderzoekers ook het wel het stressproces-model. In dat perspectief kan een grote levensgebeurtenis de stress op de korte termijn sterk toenemen of zich juist uitsmeren over de lange termijn – en daarmee voelen als een chronische last.

Die chronische last pleegt de meeste roofbouw op de gezondheid en het mentale welzijn. Dit onderzoek focust zich niet op de gezondheid, maar op dat laatste: mentaal welzijn.

Nieuwe rol

Met de komst van een eerste kind, meten stellen zich een nieuwe rol aan. Achterhaald of niet, maar in de realiteit blijven veel vrouwen het eerste jaar vooral bij hun kind terwijl mannen zich storten op hun carrière. De bulk van de zorg voor een kind komt op de schouders van de vrouw terecht. Een tweede of derde kind verandert die rolverdeling niet, maar vergroot wel de tol die het ouderschap vereist. Je zou misschien denken dat je met de komst van de eerste al door de wol geverfd bent en veel hebt geleerd. Je weet hoe je een flesje schoonmaakt terwijl je een baby in slaap wiegt en dat je nooit dure kleertjes moet kopen die alleen naar de stomerij kunnen. Dat betekent in theorie minder tijdsdruk en minder stress. In de praktijk zit de vork toch echt anders in de steel.

Voor een geboorte ervaren moeders en vaders dezelfde tijdsdruk. Na de komst van een eerste kind neemt die druk voor beide ouders toe, al is die onder moeders substantieel groter. Tweede kinderen verdubbelen die tijdsdruk, wat betekent dat het gat tussen vader en moeder nog breder wordt. Het maakt daarbij niet uit of de ouders werken of niet.

Ook opvallend: na de komst van eerste kind verbetert het emotionele welzijn van een moeder (over het algemeen) meteen. In de daaropvolgende jaren blijft het stabiel. Met de komst van een tweede neemt dat mentale welzijn echter af – en blijft het relatief laag.

Niet alleen

De reden: kinderen maken de tijdsdruk die moeders ervaren nog intenser. Zonder de immense tijdsdruk van twee kinderen voelen vrouwen zich daarentegen juist beter door het moederschap. Voor vaders geldt hetzelfde; na het eerste kind krijgt hun welzijn een boost, maar met de komst van een tweede neemt het voor langere tijd weer af.

Dat betekent dat moeders die tijdsdruk niet alleen kunnen dragen. Ook als ze minder werken, neemt de druk niet af. Dat heeft belangrijke gevolgen voor hun mentale gezondheid. Bovendien is dat gevoel dus niet kortstondig, maar chronisch.

Meer lezen?

• 15 x moeders over wat ze anders deden bij de opvoeding van hun tweede kind
• Anoniem: ‘Ik heb een kinderwens, maar mijn vriend niet. Is het heel verkeerd als ik de pil ‘vergeet’?’
• Een moeder vertelt: ‘Het moederschap wordt niet simpeler, jij wordt sterker’