Rachelle Weiler Kinderen 4 okt 2020, 07:44

Leestijd: 3 minuten

Rouwverwerking: zo leer je je kind omgaan met een verlies

Hoezeer we onze kinderen er ook tegen willen beschermen: de dood en bijbehorende rouwverwerking horen bij het leven. 

Iedereen krijgt te maken met de dood en de daar opvolgende rouwverwerking. Ook kleine kinderen. Hoe help je je kinderen het beste tijdens dit proces? Wij geven tips.

1. Wees eerlijk

Of het nu gaat om opa, de hond of hun lievelingskonijn, het is in eerste instantie belangrijk om zo eerlijk mogelijk te zijn over wat er gebeurd is. Het liefst vertel je je kind dat opa is gaan slapen en niet meer wakker wordt, maar helemaal eerlijk is dat niet. De dood is iets anders dan in slaap vallen, en daarnaast bestaat de kans dat kinderen denken dat de dood op de loer ligt als ze zelf in slaap vallen.

Soms vertellen ouders hun kinderen dat gestorven geliefden nu een ster aan de hemel zijn. Het is op zich niet verkeerd om je kind een houvast te geven, maar wees wel duidelijk over wat er met de overledene is gebeurd. De dood is een permanent fenomeen, dat kinderen langzaam maar zeker moeten gaan beseffen.

2. Wees geduldig tijdens de rouwverwerking

Kinderen rouwen op een andere manier dan volwassenen. Wij snappen het definitieve aspect van de dood; kinderen nog niet. Ondanks dat je ze uitlegt dat hun huisdier of familielid is gestorven, kan het voorkomen dat je kind een dag, week of maand later vraagt wanneer ze oma weer zien.
Kinderen verwerken verlies in kleinere deeltjes. De momenten dat ze verdrietig zijn over een overledene, worden sneller afgewisseld met weer vrolijke momenten. Welk komen kinderen vaak weer terug op het verlies. Dit kan maanden tot wel jaren later nog voorkomen.
Zorg ervoor dat je tijdens deze momenten open staat voor een kort gesprek hierover en neem de tijd om eventuele vragen te beantwoorden.

3. Creëer samen een verhaal

Als er iemand is overleden waar je kind veel om geeft, is het belangrijk dat ze een duidelijke uitleg krijgen over de dood van deze persoon. Zo kunnen ze hetgeen wat er gebeurd is in context plaatsen. Maar de overledene heeft ook een nieuwe positie nodig in het leven van je kind. Mistte opa geen enkele voetbalwedstrijd? Support je kind dan door te zeggen dat opa hartstikke trots was geweest bij een overwinning, of een verlies. En dat hij of zij altijd meekijkt tijdens belangrijke momenten, ongeacht het feit dat hij fysiek niet meer aanwezig is.

Dit kan kinderen rust geven, en het gevoel dat ze het verlies in een rustig tempo kunnen verwerken.

4. Geef ze een aandenken

Hoewel kinderen vaak geneigd zijn hun rouwverwerking te delen, zijn er ook momenten dat ze zich verdrietig voelen als ze alleen zijn. Een aandenken aan de persoon die ze verloren zijn, is dus belangrijk.
Geef ze een foto, of maak samen met je kind bijvoorbeeld een klein fotoboekje van je kind en hun huisdier of opa of oma samen.
Pro-actief werken aan een tastbaar aandenken is een goede manier van rouwverwerking. En niet alleen voor je kind, maar ook voor jezelf.

5. Geef je kinderen een kans om afscheid te nemen

Het is begrijpelijk als je je kleintje liever niet meeneemt naar een begrafenis of crematie. Dit is een keuze die je als ouder zelf maakt.
Wel is het belangrijk dat je kinderen goed afscheid kunnen nemen. Organiseer op een later moment bijvoorbeeld een kleine ceremonie met een paar familieleden, waarbij je kind misschien iets kan zeggen of doen om hun overleden geliefde te eren. Of creëer een afscheid voor een huisdier in de tuin, waarbij jullie het samen begraven.
Hoewel een kind het permanente karakter van de dood nog niet goed kan begrijpen, heeft het wel een duidelijk moment nodig waarop er afscheid genomen kan worden.

Let op: elk kind heeft een andere rouwverwerking. Het ene kind praat er de hele dag over, de ander trekt zich juist terug. Probeer als ouder geduld te hebben en in te spelen op de behoefte van je kind. Wees open over het verlies, en laat je kind op deze manier zien dat het onderwerp zelfs na de dood niet vermeden hoeft te worden.

Lees ook:

• Zo ga je om met een verdrietig kind