Malu Kirschbaum Mind 15 jan 2023, 11:35

Leestijd: 5 minuten

Deze rituelen kun je uitvoeren na een abortus of miskraam

Er is niets in ons leven ingrijpender dan de geboorte en de dood. Het betekent het begin en het einde van een leven. Dus als een kind vóór de geboorte, tijdens de bevalling of kort daarna overlijdt, door een abortus of miskraam, komen deze twee heftige gebeurtenissen samen. Daar mag je (nee, moet je eigenlijk) best wel even bij stilstaan.

We delen een aantal rituelen die je kunt uitvoeren na een abortus of een miskraam.

Abortus of miskraam

Wat de reden ook moge zijn, het is niet niks. Wellicht heb je zelf gekozen voor een abortus, werd je (of voelde je je) gedwongen tot een abortus, of misschien was jouw kind wel heel erg gewenst, maar is de zwangerschap afgebroken omdat het ongeboren kind een afwijking had. Of wilde het vruchtje niet goed groeien en stopte het hartje plotseling met kloppen.

Allemaal mogelijk scenario’s waarbij je te maken krijgt met verlies. Verlies van een kind en dat is een van de meest heftige vormen van verlies waar een mens mee te maken kan krijgen. Ook als het tijdens de zwangerschap of rond de bevalling gebeurt. Naast alle fysieke ongemakken die erbij komen kijken, is het vaak mentaal een flinke klap om te verwerken.

1 op de 100 kinderen overlijdt voor of tijdens de geboorte

Alle toekomstverwachtingen zijn plotseling verdwenen. Al ver voor de zwangerschap heb je er samen met je partner over gepraat en gefantaseerd. En vanaf het moment dat je weet dat je zwanger bent, ontstaat er al een band tussen de toekomstige ouders en de baby. Het idee dat jullie leven binnenkort enorm gaat veranderen, begint steeds meer te leven.

Uiteraard houd je rekening met een miskraam, want ongeveer één op de honderd kinderen overlijdt tijdens de zwangerschap of bevalling, maar je hoopt natuurlijk dat jouw kind bij die andere 99 procent hoort. En vanaf de vierde maand wordt de zwangerschap ook steeds meer realiteit, dus durf je je te verheugen op de geboorte van jullie baby.

Alle gevoelens zijn gegrond

In het geval van een abortus is het mentale gedeelte soms nog iets complexer. Als je zelf hebt gekozen voor een abortus wordt het rouwproces soms nog moeilijker. Was het een weloverwogen beslissing? Was de abortus wel volledig jouw eigen keuze? Voel je je schuldig tegenover vrouwen, die graag kinderen willen en moeilijk (of niet) zwanger kunnen worden? Of spelen er gevoelens van schaamte mee?

Was jouw familie of partner het niet helemaal eens met jouw beslissing? Of durf je het ze überhaupt niet te vertellen, uit angst voor hun reactie? Of struggle je met de gedachte dat dit misschien wel de laatste mogelijkheid was om moeder te worden? Al deze gevoelens zijn gegrond en mogen gehoord worden.

Praat erover

Het zal helpen om erover te praten. Door ruimte te geven aan je verhaal krijg je de kans om je abortus of miskraam een plaats te geven en er betekenis aan te verlenen. Als je niemand in je omgeving hebt waar je goed mee kunt praten, kun je ook hulp zoeken van bijvoorbeeld een psycholoog of een doula.

Het is belangrijk dat je het verdriet bij jezelf toelaat, het durft te ervaren en het met anderen deelt. Dit alles heeft tijd nodig. Eerst moet je de realiteit van het verlies aanvaarden. De pijn zal eerst heel hevig zijn, maar gaandeweg aan scherpte verliezen. Langzamerhand krijgt je ongeboren kind een eigen plaats en kun je het gaan loslaten.

Schrijf een brief aan je niet-levensvatbare kind

Het kan helpen om je ongeboren kind (hoe klein het ook was) een brief te schrijven. Je kunt de brief eventueel verbranden om het daarmee ook energetisch makkelijker los te kunnen laten. Want ondanks dat het misschien nog geen armen of benen had, het zieltje is er wel al. En het zieltje had een mens kunnen worden. Eentje met een prachtig leven.

Vertel aan je zieltje, sterrenkindje of vruchtje (hoe jij jouw ongeboren kind ook ziet) hoeveel je ervan hebt gehouden en zult houden. Bedank het voor de tijd die jullie samen hebben doorgebracht. Leg eventueel uit waarom je ervoor hebt gekozen om het niet ter wereld te laten komen. Of vertel hoeveel verdriet je hebt omdat je zo vroeg afscheid hebt moeten nemen. Ook hier geldt: alle gevoelens mogen er zijn.

Steek een kaarsje aan

Misschien vind je het fijn om je ongeboren kind een naam te geven. Op die manier krijgt jouw rouwproces nog wat meer bestaansrecht. Je kunt ook af en toe een kaarsje aansteken en bijvoorbeeld de datum van de abortus of miskraam opslaan in je telefoon, zodat je er elk jaar weer even bij stil kunt staan.

Als het kindje al wat langer in je buik heeft gezeten en als er ook kinderen in het gezin zijn die wisten dat ze een zusje of broertje zouden krijgen, kan een klein altaar met bijvoorbeeld een mooie bloem of een sterretje in huis fijn zijn. Alles wat je kan helpen omgaan met het grote verlies is goed.

Geef je sterrenkind aan bij de burgerlijke stand

In Nederland is het sinds een paar jaar zelfs mogelijk om niet levensvatbare kinderen aan te geven bij de burgerlijke stand. De gemeente maakt dan een akte van geboorte (levenloos) op. Het maakt niet uit hoe lang de zwangerschap duurde.

De akte van een levenloze geboorte is een officieel document. Het bewijst dat je kind op de wereld is gekomen en deze akte komt direct in het overlijdensregister van de burgerlijke stand. Je mag dan zelf de achternaam van het kind aangeven en dat kan zowel de achternaam van de vader of van de moeder zijn.

Breng je baarmoeder weer in balans

Daarnaast kan een abortus of miskraam je baarmoeder uit balans brengen. Verdriet en negativiteit kunnen zich in de baarmoeder ophopen en hierdoor ontstaan er onbewust blokkades in je lichaam (en leven). Het is daarom goed om even extra aandacht te geven aan jezelf en aan je baarmoeder. Je lichaam heeft heling nodig en je buik een liefdevolle omhelzing.

Denk bijvoorbeeld aan yoni steaming, postnatale yoga oefeningen en een dieet waarbij je zo puur en gezond mogelijk eet. Warme soepen, thee en even geen alcohol. Leg af en toe een warme kruik op je buik en geef jezelf wat rust. Laat eten bezorgen of vraag iemand om voor je te koken. Het is echt helemaal oké om even een paar dagen in bed te blijven. Je hebt het verdiend.

Alicia (31): ‘Pas na drie keer een abortus kreeg ik doorverwijzing voor sterilisatie’