3x tips voor het opvoeden van kinderen die voor zichzelf opkomen
Assertiviteit, het is een vaardigheid die voor kinderen net zo belangrijk is als zindelijkheidstraining, leren lezen of leren delen en zelfs veilig autorijden in het latere leven. Maar hoe leer je je kind om voor zichzelf op te komen?
Een inkoppertje: een goed voorbeeld doet volgen.
Assertiviteit voor kinderen: drie tips
Assertiviteit is, in zijn eenvoudigste vorm, het vermogen om te communiceren over wat je nodig hebt. Als opvoeders hebben we de unieke kans om voor onze kinderen een omgeving te creëren waarin deze levensvaardigheid kan worden getraind. Hierdoor kunnen kinderen vanaf jonge leeftijd tot ver in hun volwassen jaren leren om voor zichzelf op te komen.
Maar hoe stimuleer je assertiviteit bij je kind? Hoe creëer je de ruimte zodat je kind voor zichzelf leert pleiten? Wij hebben drie tips op een rij gezet.
1. Wees open
Moedig je kind aan om open te staan voor het onbekende. Niet alleen voor wat ze weten, maar ook voor wat mogelijk is. Fun fact: het gezichtsvermogen van een kind is over het algemeen beperkter dan dat van een volwassenen. Een kind weet wat het weet en is zich vaak niet bewust van wat het niet weet. Aan jou de taak om de nieuwsgierigheid te prikkelen en de horizon te verbreden.
Moedig daarom je kind aan voor die nieuwe positie in het voetbalteam, voor de auditie bij het schooltoneelstuk of voor de hoogste glijbaan in de speeltuin. Hierdoor kan je kind talenten ontdekken waarvan hij niet wist dat hij ze had. Kinderen die openstaan voor nieuwe ideeën en ervaringen, leren risico’s te nemen en leren ook van de ideeën en meningen van anderen. In een wereld vol meningen van anderen leert een kind zijn eigen stem te vinden.
2. Wees bedachtzaam
Zelfbewust zijn is een toegangspoort tot zelfhulp. Door zowel sterke als zwakke punten te identificeren, wordt duidelijk waar hulp nodig kan zijn en waar onafhankelijkheid kan floreren. Laat je kind zelf zijn eigen keuzes en beslissingen maken en ondersteun hem daarbij. Door dit te doen, kan je kind ontdekken wat hij wel en niet leuk vindt. Ook leert je kind op deze manier wat hij wel en niet wil.
Door je kind, bijvoorbeeld, zelf te laten kiezen welke kleren hij naar school draagt, oefent hij zijn zelfstandigheid. Hij oefent zijn mening en ook zijn daadkracht. Kinderen die voor zichzelf opkomen, weten wat ze willen en wat ze moeten doen om dat te krijgen.
3. Wees oplossingsgericht
Oké, dus je laat zien wat er mogelijk is en je biedt daarbij de ruimte aan je kind om zijn eigen keuzes te maken… Dan is de kans groot dat er zich een probleem voor doet (want kinderen zijn nog niet zo wijs als hun ouders, hehe). Nu is het belangrijk dat je je kind alle ruimte geeft om dit probleem zélf op te lossen. Dat kan lastig zijn. Want als je kind thuiskomt met een dilemma of een probleem, dan ben je geneigd om dit direct op te lossen.
Niet doen! Zo belemmer je namelijk de assertiviteit van je kind.
Stel vragen en onderzoek samen met je kind het probleem én de oplossingen. Door het stellen van vragen creëer je een omgeving die je kind uitnodigt om opties te verkennen. Laat je kind deze opties opschrijven of doe een rollenspel. Dat klinkt misschien out of your comfort zone, maar een rollenspel biedt veel voordelen. Stel, je kind ondervindt een probleem met een schoolopdracht. Jij bent de leraar en je laat je kind zichzelf zijn. Wissel dan van rol.
Deze oefening stelt je kind in staat om te oefenen met het bepleiten van zijn mening. Dat doet hij met iemand die het meest van zijn houdt, namelijk zijn vader of moeder. Dit geeft hem een veilige plek om fouten te maken, zich nerveus of kwetsbaar op te stellen en te oefenen met praten met een volwassene over het probleem.
Assertiviteit, weg ermee
Het kan ook zijn dat je, onbewust, je kind juist niet stimuleert om assertief te zijn. Bijvoorbeeld door alle problemen voor je kind zelf op te lossen (en de betreffende leraar alvast een appje te sturen). Weet dan dat kinderen hun weg wel vinden, juíst als je ze daar de ruimte voor geeft.