Sophie Nortier Kinderen 5 nov 2020, 11:05

Leestijd: 4 minuten

Hoe een kind met blijheid gehoorzaamt: een Montessori Stappenplan

Het woord ‘gehoorzamen’ is afgeleid van het Latijnse woord audire, wat ‘horen’ betekent. Gehoorzaamheid begint met het horen van een verzoek en eindigt met een reactie daarop. In dit artikel leggen we je in een aantal stappen het Montessori stappenplan uit.

Het Montessori Stappenplan

Maria Montessori geloofde dat gehoorzaamheid zich op natuurlijke wijze ontwikkelt in het karakter van een kind. Ze merkte dat kinderen een nieuwe vaardigheid leren in drie fasen.

Eerste fase: Kinderen maken kennis met een nieuwe activiteit en hebben assistentie nodig om de activiteit correct te voltooien.
Tweede fase: Kinderen hebben de activiteit onder de knie, maar hebben soms een geheugensteuntje nodig om het initiatief ertoe te nemen.
Derde fase: Kinderen weten wat ze moeten doen en doen het zonder te vragen.

Kinderen zullen tussen deze fasen van het Montessori stappenplan op en neer gaan totdat ze zich een een vaardigheid of regel eigen hebben gemaakt en het een natuurlijk gedragspatroon voor hen wordt.

Eerste fase van gehoorzaamheid (kinderen jonger dan 3 jaar):

Montessori geloofde dat voordat kinderen gehoorzaam kunnen zijn, ze eerst hun eigen aandrang moeten kunnen beheersen. ‘Als hij zelfs zijn eigen wil niet kan gehoorzamen, kan hij de wil van iemand anders niet gehoorzamen.’ Zelfbeheersing is iets waar kinderen jonger dan 3 jaar moeite mee hebben, vandaar dat het gehoorzamen van ouders ook niet altijd lukt.

Om iets nieuws te leren, moeten kinderen de volgende punten onder de knie hebben:

• Weten hoe je de vereiste vaardigheden uitvoert
• Enigszins snappen van wat er van hen wordt gevraagd.

Kinderen hebben veel aanmoediging en geduld nodig om iets nieuws te leren. Ouders kunnen dit ontwikkelingsstadium ondersteunen door hun kind aan te moedigen onafhankelijk te zijn. Denk hierbij aan zelf lopen in plaats van gedragen worden, eigen woorden of gebaren gebruiken om gevoelens te uiten en zelfstandig in slaap kunnen vallen.

Tweede fase van gehoorzaamheid (ouder dan drie jaar):

Montessori geloofde dat een kind in deze fase altijd kan gehoorzamen, omdat hij nu de controle over zijn lichaam heeft. Hij kan nu aanwijzingen volgen vanuit zijn eigen wil of die van een ander. Kinderen in deze ontwikkelingsfase worden als zeer meegaand gezien: ze zijn behulpzaam en willen niemand teleurstellen.

Het is normaal dat kinderen een paar keer terug vallen naar stadium één van het Montessori stappenplan. Ouders zullen deze woorden vast herkennen: ‘Ik ben vergeten hoe ik mijn schoenen moet strikken’. Het kan een frustrerend proces zijn wanneer je kind tussen fase 1 en 2 op en neer gaat. Je kunt je kind aanmoedigen door geduldig te zijn. Antwoorden als: “Ik geloof in jou. Probeer het opnieuw”, zullen wonderen doen om de ontwikkeling vooruit te helpen.

Derde fase van gehoorzaamheid volgens de Montessori methode:

‘Blije gehoorzaamheid’ is de term die Montessori gebruikte om dit stadium te beschrijven. Een kind is in dit stadium van de methode gehoorzaam omdat het een hoog niveau van zelfrespect heeft ontwikkeld. Hij maakt passende keuzes, zelfs in afwezigheid van volwassen. In dit stadium van het Montessori stappenplan worden ouders aangemoedigd om zich te focussen op de relatie met het kind en te observeren hoe hij met keuzes omgaat.

Voorbeeld van een vierjarige

Dit is hoe een vierjarige reageert op bepaalde situaties volgens het Montessori stappenplan.

Eerste fase:

Een ouder en kind zijn in een park. Het is tijd om te gaan en het kind begint te huilen. De ouder herhaalt dat het tijd is om te vertrekken en een driftbui volgt. Ouder pakt het kind op om te vertrekken. (Het kind kan zijn eigen emoties nog niet reguleren. Het kind iets uitleggen zal in deze fase daarom niet werken.)

Tweede fase:

Een ouder en kind zijn in een park. Het is tijd om te gaan en het kind begint te huilen. De ouder herhaalt dat het tijd is om te vertrekken en legt uit dat ze binnenkort opnieuw naar het park gaan. Het kind stopt met huilen en gaat mee naar huis.

Derde fase:

Een ouder en kind zijn in het park. Het is tijd om te gaan en het kind zegt: ‘Oké. Kan ik de tas terug naar de auto dragen?’.

Lees ook:

• 6 Montessori-vragen om jezelf te stellen als kinderen ongewenst gedrag vertonen
• Zelfbeheersing aanleren? Deze 4 zinnen volgens de Montessori-methode helpen daarbij
• Wil je kind niet luisteren? 4 situaties uitgelegd en hoe je deze het beste kunt aanpakken

Montessori VickeryFishies In a Row