Laura Saija Ouderschap 13 apr 2023, 18:30

Leestijd: 5 minuten

Waarom voelt moederschap vaak eenzaam? ‘Ik moet alles alleen doen’

Journalist Charissa Promes besloot in 2018 een coachingsopleiding te doen en specialiseerde zich in perinatale coaching. Charissa heeft zelf drie kinderen, Phaeden (5), Efron (3) en Noël (1). Ze heeft ervaren dat moederschap ook eenzaamheid met zich meebrengt en dat je jezelf compleet weg kunt gaan cijferen. “Het is een rouwproces om afscheid te nemen van je onbezorgde leven en te wennen aan de verantwoordelijkheid voor een nieuw kindje”, vertelt ze.

Door middel van verschillende initiatieven staat zij moeders bij in deze nieuwe fase van hun leven. Zo begeleidt zij als coach moeders 1-op-1 om met meer rust en balans om te gaan met de uitdagingen in hun leven. Met haar Mommy Meeting sessies brengt zij groepen moeders bij elkaar, zodat zij elkaar kunnen bijstaan en niet eenzaam zijn.

Waarom voelt moederschap vaak eenzaam?

Promes legt uit wat ze zelf deed toen ze zich in het begin van het moederschap eenzaam voelde. “Op dat moment heb ik geen hulp gezocht. Eerlijk gezegd wist ik niet eens dat het mogelijk was om hulp te krijgen. Dat is precies de reden waarom ik me nu wil inzetten voor het samenbrengen van vrouwen en moeders

Veel moeders voelen zich alleen en denken dat ze alles zelf moeten doen, maar een partner kan ook een rol spelen als moeder en samenwerken met het kind. Ik was de manager die alles in de gaten moest houden en alle ballen hoog moest houden, zonder te weten dat het ook anders kon.

Alles alleen doen

Ondanks dat mijn partner ook openstond om zijn deel te doen, ligt cultureel gezien de manager rol vaak bij de moeder. Dus deed ik wat ik als voorbeeld om mij heen had gezien.

Vooral tijdens het geven van borstvoeding voelde ik me eenzaam. De nachten waren heel lang en ik was in mijn eentje om de paar uur wakker. Ik kon niet slapen en zocht midden in de nacht op Google naar antwoorden op elk hikje en vlekje waar ik me zorgen over maakte als nieuwe moeder. Ik dacht dat ik alles alleen moest oplossen en voelde me vaak de enige die wakker was in het donker.”

Geen ondersteuning

Achteraf gezien had Promes graag ondersteuning gehad in deze eenzame periode als nieuwe moeder. “Ik zou graag hebben gehad dat mijn verloskundige me doorverwees naar een groep met andere moeders, waar ik erkenning kon vinden voor wat ik doormaakte. Het zou hebben geholpen als ik mijn ervaringen had kunnen delen met andere moeders die begrepen wat ik doormaakte.

Het was zo’n onbekend terrein en ik voelde me vaak geïsoleerd. Nu weet ik beter hoe ik uit die isolatie kan komen en zoek ik veel meer steun in mijn omgeving. Het zou ook helpen als er meer aandacht zou worden besteed aan de mentale gezondheid van moeders. Het consultatiebureau vraagt alleen hoe het gaat met het kindje, maar je levenssituatie verandert ook en je hebt zelf ook ondersteuning nodig. In de eerste week vroegen ze hoe het met mij ging, maar daarna nooit meer.”

Combinatie met werk

Moeders bespreken met Promes vaak de combinatie van werk en thuisverplichtingen, hoe ze hun ambities kunnen combineren met het opvoeden van hun kinderen. Een belangrijk onderwerp is de verdeling van taken thuis, vaak is er een disbalans. Dit gaat niet alleen over de fysieke taken zoals afwassen en wassen, maar ook over de mentale last van het plannen en organiseren van het dagelijks leven.

“Het is vaak de moeder die denkt aan een extra setje kleding op de opvang, de sportkleding die op tijd gewassen moet worden of een koekje in de tas. Het zijn allemaal kleine logistieke details die veel tijd en aandacht van moeders vragen. Moeders ervaren een grote mentale last door de voortdurende planning die nodig is om alle verplichtingen rondom hun gezin te managen.

Genderongelijkheid

“Genderongelijkheid speelt hierbij een rol, de ouder die bevallen is wordt vaak als manager gezien”, vertelt Promes. “Ook bij koppels van hetzelfde geslacht. Borstvoeding zorgt er nou eenmaal voor dat de baby snel gehecht raakt aan de moeder.

Ook bij stellen waarbij de rolverdeling 50/50 was voordat zij kinderen kregen, kan dit na de komst van een kind omslaan. De last bij de ouder die gebaard heeft wordt zwaarder, juist op het moment zij haar partner meer nodig heeft dan ooit.

Er is veel onderzoek gedaan naar de tijd van moeders, die vaak als minderwaardig wordt beschouwd. Het lijkt soms vanzelfsprekend dat de moeder flexibeler is met haar tijd, dat zie je in kleine dingen. Een partner laat het brood op het aanrecht liggen of zijn jas op de grond slingeren. Het sluipt erin dat de moeder dit opruimt en hiermee wordt dus gesuggereerd dat de moeder haar tijd minder kostbaar is.”

Rolverdeling verbeteren

Promes geeft nog een aantal tips om de rolverdeling thuis te verbeteren. “Een waardevolle tip is om een open gesprek aan te gaan met je partner. Het is belangrijk om in het gesprek geen verwijten te maken en het aanval- en verdedigingsspel te vermijden. Door een gesprek te plannen op bijvoorbeeld een vrijdagavond en aan te geven dat je wilt praten over de taakverdeling thuis omdat je je overweldigd voelt, kan je partner zich voorbereiden en weet hij/zij wat er gaat gebeuren.

Ook is het belangrijk om de controle los te kunnen laten. Dat betekent niet dat we alleen het minimum moeten accepteren als we hulp krijgen, maar we moeten ook weer niet zorgen dat onze partner zich gemicromanaged voelt. Als je partner bijvoorbeeld de afwas overneemt, spreek dan samen af wat dat precies inhoudt en waarom. Je zult zien dat jullie standaarden kunnen verschillen. Het afvoerputje schoon achterlaten na de afwas zal niet voor iedereen vanzelfsprekend zijn. Een betere balans in het huishouden betekent dat er meer schuldvrije me-time is voor beiden en dat komt je mentale gezondheid en relatie ten goede.

Gelijke rolverdeling

Een evenwichtige huishoudverdeling betekent niet per se een 50/50-verdeling. Als jij minder dagen buitenshuis werkt, kan het logischer zijn dat jij meer taken op je neemt. Dit betekent niet dat jij alles moet doen. Het belangrijkste is dat het aanvoelt als een gelijkwaardige verdeling waarbij beide partners betrokken zijn.

Het feminisme van decennia geleden heeft veel bereikt en ons verschillende rechten opgeleverd. Er is alleen niet voldoende rekening gehouden met het feit dat we als vrouwen ook nog steeds verantwoordelijkheden hebben in ons huishouden. Het is nu nog steeds wachten op een herverdeling van deze taken.”

Eenzaam of alleen? Het verschil is groter dan je denkt