Laurien Bleeker Gezondheid 23 dec 2022, 14:49

Leestijd: 5 minuten

Begrijp meer over je menstruatiecyclus door hem op te delen in seizoenen

Wist je dat je menstruatiecyclus (en dus je hormooncyclus) opgedeeld kan worden in de vier seizoenen? Krijg voor jezelf inzichtelijk in welke fase van je cyclus je zit: lente, zomer, herfst of winter. Daarmee krijg je meer begrip voor je lichaam en hoe je reageert op bepaalde situaties.

In elk van die seizoenen speelt namelijk een hormoon de hoofdrol en daardoor zit je bijvoorbeeld lekker in je vel, of juist niet. Door die maandelijkse schommelingen te leren kennen en begrijpen kun je gaan leven volgens die vier seizoenen van je cyclus. Dat houdt in dat je rekening houdt met de fase waar je lijf in zit en dat je daarin je lichaam ondersteunt. Net wat meer rust nemen bijvoorbeeld en die ene afspraak die veel energie kost verplaatsen naar je lente, we noemen maar wat.

De vier seizoenen van je menstruatiecyclus

Het verschilt per persoon uit hoeveel dagen je menstruatiecyclus bestaat. Gemiddeld is dit tussen de 21 en 35 dagen. Die dagen kunnen worden opgedeeld in vier fases die we noemen naar de seizoenen uit de natuur. Lente, zomer, herfst en winter dus. In die vier seizoenen krijg je te maken met verschillende hormonen in je lijf. Wanneer je bijhoudt in welk seizoen je zit met je cyclus, leer je veel over je lichaam. Bijvoorbeeld wanneer je menstruatie begint of wanneer je vruchtbaar bent. Je weet dan meteen waarom je weinig energie hebt, zin hebt in seks of behoefte hebt aan zoetigheid. Dit zijn de vier seizoenen van je menstruatiecyclus, uitgaande van een natuurlijke cyclus (zonder anti-conceptiegebruik en/of geen borstvoeding gevende).

Winter: je menstruatie

De winter is het eerste seizoen in je menstruatiecyclus en die begint op de dag dat je ongesteld bent. De dag daarvoor kan je al last hebben van wat druppels bloedverlies, maar het gaat dan om de eerste dag dat het bloed stroomt. Gemiddeld duurt je innerlijke winter zo’n drie tot zeven dagen.

Wat gebeurt er in je lichaam in de winterfase en wat merk je daarvan?

Wanneer je eicel niet bevrucht is, laat je lichaam deze los. Ook je baarmoederslijmvlies laat los, omdat het niet meer nodig is: er nestelt immers geen bevrucht eitje in. Dit kost je lichaam veel energie en dat voel je. Je bent futlozer, hebt weinig energie en nergens zin in. Je hebt vooral behoefte aan rust en warmte om je heen. Soms merk je dat je zin hebt in zoet, dit komt door de lage levels aan hormonen in je lichaam. Ook ben je emotioneel en fysiek gevoeliger.

Zorg goed voor jezelf en neem rust wanneer dat kan. Het is fijn voor je lichaam om genoeg water binnen te krijgen en eventueel wat pure chocolade tegen de cravings. Ook ijzerrijke voeding kan helpen je beter te voelen.

Lente: je folliculaire fase

Na je menstruatie begint het tweede seizoen in je menstruatiecyclus: het is lente in je lijf, oftewel de folliculaire fase. Dit seizoen loopt tot aan je ovulatie en verschilt dus ook per persoon. Gemiddeld duurt je innerlijke lente zo’n 7 tot 10 dagen.

Wat gebeurt er in je lichaam in de lentefase en wat merk je daarvan?

In de folliculaire fase laat je lichaam een eicel rijpen in de follikels (soort vochtblaasjes) in je eierstokken. Hierbij is het hormoon oestrogeen betrokken. Dat hormoon zorgt er ook voor dat het slijmvlies in je baarmoeder dikker wordt. Wanneer een eicel bevrucht wordt, kan deze daar lekker in gaan nestelen.

Ook zorgt dit hormoon ervoor dat je weer meer energie krijgt. Je voelt je er zeker door en je treedt weer meer naar buiten. Aan het einde van de lente komt ook het hormoon testosteron een kijkje nemen in je lichaam. Die zorgt ervoor dat je veel zin krijgt in seks. Welkom, lente-gevoel! Zorg goed voor je lichaam door gevarieerd en gezonde, lichte voeding te eten.

Zomer: ovulatie

Na de lente start het volgende seizoen: je innerlijke zomer van de menstruatiecyclus. Die duurt zo’n 3 tot 4 dagen. Dit is de fase van je cyclus waarin je vruchtbaar bent. De eicel komt los uit je eierstokken om eventueel bevrucht te worden. Het level aan oestrogeen in je lijf is hoog, dit zorgt namelijk voor het verdikken van je baarmoederslijmvlies zodat een eventuele bevruchte eicel kan innestelen.

Wat gebeurt er in je lichaam in de zomerfase en wat merk je daarvan?

Ook testosteron piekt: je libido is hoog. Dat doet Moeder Natuur natuurlijk niet voor niets. Heb je in deze periode onbeschermde seks, dan is de kans op een zwangerschap groot. Verder straalt je huid in deze fase en je hebt zin om dingen te ondernemen. Ondersteun je lichaam dan ook met vezelrijke voeding.

Herfst: luteale fase

Het laatste seizoen van je menstruatiecyclus, de innerlijke herfst, is bij de meeste personen veertien dagen lang. Dit is de periode tussen je ovulatie en menstruatie. In de herfst checkt je lichaam of er een eicel bevrucht is, daarom is het hormoon progesteron heel actief. Later neemt dit weer af.

Wat gebeurt er in je lichaam in de herfstfase en wat merk je daarvan?

In dit seizoen van je menstruatiecyclus gaat je energielevel weer omlaag. Je lichaam maakt zich klaar om de eicel en het baarmoederslijmvlies los te laten. Vaak voel je je kalm en slaap je goed rond deze periode, maar hoe minder progesteron er in je lijf zit, hoe minder goed je je gaat voelen. Een beetje zoals de herfst. Je kan je minder goed concentreren en je kan fysieke klachten krijgen zoals hoofdpijn, gevoelige borsten en huidproblemen. Maar ook stemmingswisselingen en misselijkheid. Goed voor jezelf zorgen is een must in je innerlijke herfst. Voorzie jezelf van wat extraatjes, vooral vitamine B, calcium en magnesium kan je lijf nu goed gebruiken. Dit zijn de dagen voordat je ongesteld wordt en dus je winter weer begint.

De seizoenen van je menstruatiecyclus herkennen

Misschien herken je al wat dingen uit de verschillende fases die je lichaam doormaakt tijdens je menstruatiecyclus. Door je cyclus bij te houden weet je over een tijdje precies wanneer je in welk seizoen van je menstruatiecyclus je zit. En dan kan je ondersteuning geven aan je hormonen, je lichaam en je emoties. Wees lief voor jezelf in de herfst en winter en maak gebruik van de energie die je hebt in je innerlijke lente en zomer.

Een onregelmatige cyclus, hoe zit dat eigenlijk? Tips van een verloskundige