Lisa van den Akker Gezondheid 31 mrt 2023, 09:01

Leestijd: 4 minuten

Dit zijn de meestvoorkomende redenen voor een keizersnede

Het verloop van je zwangerschap en bevalling is redelijk onvoorspelbaar. Om je zo goed mogelijk voor te bereiden op een eventuele (onverwachte) keizersnede, beschrijven we hier de meest voorkomende redenen voor een keizersnede.

Het merendeel van de baby’s in Nederland wordt vaginaal geboren, slechts een kleine 20 procent van de kinderen komt via een keizersnede ter wereld. Een keizersnede kan van tevoren gepland zijn, maar in de meeste gevallen wordt pas tijdens de bevalling duidelijk dat een keizersnede nodig is. Er zijn risico’s aan een keizersnede verbonden, maar in de meeste gevallen wordt door een gynaecoloog voor een keizersnede gekozen omdat dat de veiligste keuze is voor jou en je kindje.

De meestvoorkomende redenen voor een keizersnede

Dit zijn de meestvoorkomende redenen voor een keizersnede in Nederland.

Niet-vorderende ontsluiting

Een veel voorkomende reden voor een keizersnede is het niet vorderen van de ontsluiting. Dit houdt in dat je blijft steken op een bepaald aantal centimeter ontsluiting, of dat het vorderen van de ontsluiting te lang duurt en de baby in gevaar komt. Bij een niet-vorderende ontsluiting is een keizersnede soms nodig om de baby geboren te laten worden.

Ongunstige ligging

De meest ideale positie van de baby voor een vaginale bevalling is de zogenaamde achterhoofdsligging, waarbij het kindje met het achterhoofd voor ‘de uitgang’ ligt. Een klein percentage baby’s (zo’n 5 procent) ligt echter in een andere positie. De baby kan in stuitligging, dwarsligging of met een ander gedeelte van het hoofd naar beneden liggen. Soms is een vaginale bevalling dan te riskant en kan een ongunstige ligging een indicatie voor een keizersnede zijn.

Foetale nood

Tijdens de bevalling zal het hartje van je baby nauwlettend in de gaten gehouden worden. Als de hartslag van de kleine te vaak of te lang naar beneden gaat, krijgt hij niet voldoende zuurstof. Dit wordt foetale nood genoemd en is een indicatie voor een keizersnede.

Cephalopelvische disproportion (CPD)

Er is sprake van CPD als het hoofdje van de baby niet door het bekken past. Het bekken van de moeder kan te nauw zijn of het hoofdje van de baby is te groot of ligt in een ongunstige positie. Als er sprake is van CPD is een vaginale bevalling niet mogelijk en wordt een keizersnede uitgevoerd.

Navelstrengprolaps

Een navelstrengprolaps is een navelstreng die uitzakt en voor de baby naar buiten komt. Dit is gevaarlijk, omdat de navelstreng beklemd kan komen tussen de baby en het bekken. In dat geval kan er te weinig of geen zuurstof naar de baby vervoerd worden door de klemzittende navelstreng. Een keizersnede is dan nodig om te zorgen dat de baby gezond ter wereld komt.

Laagzittende of loslatende placenta

Bij een placenta praevia ligt de placenta (gedeeltelijk) voor de uitgang. Bij een loslatende placenta laat de placenta al los voor de baby geboren is. In beide gevallen wordt de zuurstoftoevoer naar de baby belemmerd en is een (spoed)keizersnede nodig.

Gezondheidsproblemen van moeder of kind

Als de moeder of de baby gezondheidsproblemen hebben, wordt gekozen voor een keizersnede als dit de kans op complicaties verkleint. Bijvoorbeeld als moeder of baby hartafwijkingen hebben of als de moeder een ziekte als HIV aan de baby kan overdragen tijdens de bevalling.

Meerlingenzwangerschap

Als je zwanger bent van twee of meer baby’s, kan dat een indicatie zijn voor een keizersnede. De gynaecoloog zal de zwangerschap opvolgen (je zwangerschap is dan ‘medisch’) en samen met jou bespreken of een keizersnede nodig is.

Twee of meer eerdere keizersnedes

Als je eerder een keizersnede hebt gehad kun je in principe veilig vaginaal bevallen, dit heet een Vaginal Birth After C-section (VBAC). Maar als je al twee of meerdere keizersnedes hebt gehad, wordt vaak gekozen opnieuw een keizersnede uit te voeren om het litteken in de baarmoeder niet te veel te belasten.

De lijst met redenen voor een keizersnede lijkt lang, maar veel van bovenstaande punten zijn aan elkaar gelinkt. Zo kan je een niet-vorderende ontluiting hebben doordat de baby in een ongunstige ligging ligt, waardoor de baby te lang vast zit in het geboortekanaal en er foetale nood ontstaat. Een ander voorbeeld is dat in geval van meerlingen vaak in elk geval één van de kindjes in stuit ligt. Ook al is er een grote kans dat je vaginaal kunt bevallen, het is goed om te weten dat een keizersnede ook tot de opties behoort indien er complicaties optreden.

Corinda (34) over haar positieve ervaring met een keizersnede: ‘Er heerst nog een negatief stigma’