Laurien Bleeker Baby groei en ontwikkeling 14 feb 2024, 09:06

Leestijd: 4 minuten

De baby van Lana (33) heeft een te kort tongriempje: ‘De kraamhulp bleef erover doorgaan, ik wilde geen behandeling’

Even geleden kwam in het nieuws dat de tongriem en soms ook het lipbandje (het stukje weefsel in het midden van de bovenlip) van baby’s te vaak en onnodig worden doorgeknipt, ook wel klieven genoemd. Kinderartsen en verloskundigen staan hierin lijnrecht tegenover elkaar.

Zo vinden kinderartsen dat de keuze voor het klieven van de tongriem bij een baby veel te snel gemaakt wordt. Verloskundigen en lactatiekundigen zijn het erover eens dat de behandeling juist helpt bij het laten slagen van borstvoeding en soms ook flesvoeding, maar wetenschappelijk bewijs is hier niet voor.

Tongriem klieven

Sinds 2013 tot nu is het aantal ingrepen vertienvoudigd. De aantallen zijn waarschijnlijk veel hoger, want dit zijn slechts de cijfers van tandartsen, die de ingreep ook uitvoeren. Zij kunnen de behandeling namelijk declareren bij de zorgverzekeraar.

Het klieven van een tongriem of lipbandje bij pasgeboren baby’s wordt vaak gedaan door verloskundigen en lactactiekundigen, maar deze zijn hier officieel niet toe bevoegd. Soms worden ouders doorverwezen naar een kliniek gespecialiseerd in het klieven van de tongriem of het lipbandje.

Lana: “Ik kon beter haar tongriem laten klieven, vond de kraamhulp”

Ook moeder Lana (33) werd verteld dat haar pasgeboren dochter een te korte tongriem had: “De kraamhulp liet het me zien. Mijn dochtertje vormde met haar tongetje een hartje wanneer ze haar tong probeerde uit te steken. Dat uitsteken lukte ook niet. De conclusie werd snel gemaakt: ik kon beter haar tongriem laten klieven. Ik werd er meteen onpasselijk van en de tranen sprongen me in de ogen. De gedachte dat iemand met een schaar en zonder verdoving de tongriem van mijn pasgeboren baby door zou knippen kon ik niet verdragen. Ik ging het gesprek aan met mijn verloskundige en zij zag de korte tongriem, maar vond klieven (nog) niet nodig. Ik nam zelf de beslissing om het niet te doen.

Mijn kraamhulp begon er nog een keer over, ook over de spraakproblemen zie het op latere leeftijd zou kunnen opleveren, maar ik ging er niet in mee. Ze dronk nu goed en die problemen waren van later zorg. Uiteindelijk is mijn dochter toen ze een jaar of 1,5 was gevallen. Dat zorgde voor een scheurtje in haar tongriem. Vanaf dat moment kon ze haar tongetje zonder problemen uitsteken en ze heeft er verder geen last van gehad. Later hoorde ik van het consultatiebureau dat dit ‘natuurlijk klieven door een val’ in veel gevallen gebeurt.”

Risico’s die horen bij het klieven

Er hangen ook veel risico’s aan het laten doorknippen van de tongriem bij een pasgeboren baby. Ten eerste wordt dit zonder verdoving gedaan en moeten de ouders in de weken erna de wond masseren. Dit kan veel pijn opleveren bij de baby. Ook infecties op bloedingen liggen op de loer, met als resultaat dat de baby juist slechter gaat drinken. In sommige gevallen groeien de tongriem en het lipbandje weer aan elkaar.

Lactatiekundigen zeggen verder te kijken dan alleen een lipbandje of tongriem klieven. Ze kijken naar de mond van de baby, het gehemelte, de bewegingen van de tong, maar ook naar hoe de bevalling is gegaan. Allemaal redenen waarom de borstvoeding wat lastiger op gang kan komen en in sommige gevallen het klieven nodig wordt geacht.

Klieven van de tongriem is bijna nooit nodig volgens kinderartsen

Kinderarts bij het Isala ziekenhuis in Zwolle, Jolita Bekhof, beaamt aan NOS dat het klieven van de tongriem of lipband maar in een minimaal aantal gevallen nodig is. Bij de jaarlijks achthonderd pasgeboren baby’s op de kinderafdeling van het ziekenhuis, wordt die indicatie slechts een tot twee keer per jaar gesteld. En dat terwijl de pasgeboren baby’s die daar liggen heel veel risico hebben op borstvoedingsproblemen.

Volgens wetenschappelijke cijfers heeft 4 procent tot 11 procent van de pasgeboren baby’s een verkorte tongriem. Maar liefst 90 procent van de kinderartsen vindt klieven echter niet nodig.

Kirsten Slagter, eigenaar van de Tongriem Kliniek begrijpt dat kinderartsen terughoudend zijn met klieven, maar denkt wel dat dit vaak onterecht is, zo vertelt ze aan NOS. “De artsen hebben er vaak onvoldoende kennis over, omdat de ingreep geen onderdeel uitmaakt van de artsenopleiding.” Zij vindt het belangrijk dat artsen, verloskundigen en lactatiekundigen hierin meer gaan samenwerken.

Naar aanleiding van de hoge toename van het laten klieven van een tongriem en/of lipbandje zegt de brancheorganisatie van zorgverzekeraars onderzoek te doen naar de oorzaak hiervan. Zo nodig wordt het declaratiebeleid aangepast.

Het knippen van de tongriem bij baby’s: een winstgevende business in Amerika