Mirthe Diemel Gezondheid Vandaag, 11:02

Leestijd: 3 minuten

Kinkhoest: dit is alles wat je erover moet weten

Je moet er niet aan denken dat je kind kinkhoest oploopt, maar helaas komt het nog steeds voor in Nederland. Het aantal kinkhoestgevallen neemt zelfs toe. Wat is kinkhoest precies, en hoe kun je het oplopen? Nog belangrijker: hoelang duurt het voor je er vanaf bent?

Kinkhoest is een besmettelijke ziekte, die veroorzaakt wordt door een bacterie. Het gevolg: heftige hoestbuien, vaak met een opvallend blaffend geluid. De ziekte is vooral gevaarlijk voor jonge kinderen – vooral baby’s hebben meer kans op complicaties zoals een longontsteking, oorinfecties en zelfs ziekenhuisopnames. Ook kunnen de intense hoestbuien ervoor zorgen dat een kind tijdelijk stopt met ademen, met alle gevolgen van dien.

Hoe loop je het op?

Zoals ieder ander verkoudheidsvirus, via hoesten en niezen – de druppeltjes die daardoor in de lucht komen, zijn enorm besmettelijk. Kinkhoest is trouwens het meest besmettelijk aan het begin van de ziekte. Je weet dan nog niet dat je het hebt, want De tijd tussen besmetting en de eerste verschijnselen is meestal zeven tot tien dagen. De besmettelijkheid duurt tot drie weken na het begin van de hoestbuien. Baby’s worden vaak besmet door hun ouders, of door broertjes en zusjes. Krijgt een zwangere rond de bevalling kinkhoest, dan kan zij de baby na de geboorte besmetten. Met de 22 wekenprik kun je dat trouwens voorkomen, dan krijg je ongeboren baby namelijk al de eerste antistoffen tegen kinkhoest binnen.

Hoe herken je kinkhoest?

In eerste instantie merk je nog weinig van kinkhoest: het begint met klachten die lijken op een normale neusverkoudheid. Het hoesten komt meestal na één of twee weken en wordt al snel erger, vooral ’s nachts. Je hebt dus dat typische, blaffende geluid, maar daarnaast kan er taai slijm omhoogkomen en hoor je een piepende inademing – ook overgeven komt voor.

Maar is er dan geen vaccinatie tegen kinkhoest?

Klopt: sinds 1957 krijgen alle kinderen in Nederland vaccinaties tegen kinkhoest aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma. Dat geeft bescherming voor een aantal jaren, maar niet volledig. Daarom worden niet alleen baby’s, maar ook jonge kinderen gevaccineerd tegen kinkhoest. Toch is er ook een grote groep die zich niet vaccineert tegen kinkhoest, met alle gevolgen van dien. Wat heet: het aantal pasgeboren baby’s dat ernstig ziek is door kinkhoest nam begin dit jaar snel toe. Er zijn wel vaker kinkhoestpieken, maar niet zo heftig als die van dit jaar. Zo was er in 2012 ook al een kinkhoestpiek, maar toen werden er ongeveer twee tot drie nieuwe gevallen per week gemeld – in 2024 werden er in de eerste twee weken van april al ruim 1800 mensen met kinkhoest gemeld, waarvan ongeveer 50 baby’s. 

Zijn er medicijnen die helpen?

Ja en nee: niet om de kinkhoest tegen te gaan, wel om de symptomen te verlichten, zoals antibiotica en hoestonderdrukkers. Verder is het vooral belangrijk om veel te blijven drinken en goed uit te rusten. In ernstigere gevallen kan een ziekenhuisopname nodig zijn. Let op: raadpleeg in alle gevallen een dokter.

Hoelang duurt het?

Schrik niet, maar het kan best lang duren. Er wordt vaak gesproken van drie fases, waarvan de tweede fase het meest heftig is, namelijk die van het hoesten zelf. Dat hoesten kan zo’n twee tot zes weken aanhouden. Na die periode neemt de intensiteit van het hoesten langzaam af, maar kan het nog steeds weken tot maanden duren voor je helemaal hersteld bent, omdat de hoestbuien enórm uitputtend kunnen zijn.

Moet je thuisblijven met kinkhoest?

Nee, de besmettelijke fase vindt namelijk al plaats vóór het hoesten begint. Je kind thuishouden heeft dus geen zin – al is het met die heftige hoestbuien waarschijnlijk fijner om in een rustige omgeving te zijn.

Kind ongevaccineerd naar de opvang asociaal? ‘Elk kind heeft recht op opvang’