Hoe leer je je kind dat het niet mee mag gaan met vreemden?
Famme’s Nienke probeert haar dochters te leren dat ze niet, nee nooit, mogen meegaan met een vreemd persoon. Niet voor snoep en ook niet om naar een schattige puppy te kijken. Maar hoe leg je het stranger danger verhaal uit, zonder dat je kinderen bang worden?
Wat zou je doen als iemand, die je niet kent, je een snoepje aanbiedt. Ga je dan mee naar zijn of haar auto? En wat nu als het een ijsje is? En wat als deze vreemde zegt dat hij of zij alleen maar een lieve puppy wil laten zien? Die in de achterbak van zijn auto zit. Die net om de hoek staat. Je bent echt zó weer terug.
De eerste keer dat ik dit gesprek met mijn kinderen voerde, vielen ze niet voor het snoepje, begonnen ze te twijfelen bij het ijsje en vielen ze pardoes voor de puppy. Ik vind het maar een lastige zaak. Hoe leg je je kinderen een risico uit, zonder ze onnodig bang te maken en zonder te overdrijven. Wie is een vreemde? De buurman? De bakker? De conciërge op school?
LEES OOK: Dit zijn de allermoeilijkste dingen van het moederschap.
Stranger Danger
In Engeland noemen ze dit stranger danger. En hoe ermee om te gaan, hangt af van de leeftijd van je kind. Besef – voordat je verder leest – dat de meeste gevallen van kinderontvoering plaatsvinden binnen familiekring. De zaak ‘Insiya’ is daarvan een triest voorbeeld. De kans is dus klein dat het jouw kind ooit zal overkomen, maar hoe klein de kans ook, het blijft noodzaak je kind zo goed mogelijk te informeren en instrueren voor het ondenkbare geval dat. Ik zou zeggen; even doorzetten, opvoedtaakje ‘informeren en instrueren’ snel afstrepen en dan hup weer blokkeren, niet meer aan denken, want dan word je gek.
Volgens deskundigen kunnen kinderen vanaf een jaar of drie de basisbeginselen van stranger danger begrijpen. Oudere kinderen hebben uiteraard een beter begrip over onveilige situaties, maar vormen ook een groter risico. Allereerst omdat ze er vaker alleen op uit gaan en ook omdat ze zichzelf nogal eens overschatten. Risicomijdend zijn veel kinderen in de leeftijd van 6 – 10 vaak juist niet en voor deze groep is een duidelijke instructie dan ook net zo goed van belang.
De basisbeginselen voor ieder kind vanaf ongeveer drie jaar houden in ieder geval het volgende in:
- accepteer nooit cadeautjes of snoepjes van vreemden
- stap nooit in een auto bij een vreemde
- ga nergens heen met een vreemde
- ga nooit met iemand mee zonder dat eerst te overleggen met degene, die op je past
Het kan helpen je kind de eenvoudige NO GO YELL TELL strategie te leren als hij of zij zich bedreigd voelt. In het Nederlands klinkt het minder fijn als NEE, REN, SCHREEUW, VERTEL.
- NO: Roep NEE
- GO: Probeer weg te rennen
- YELL: Schreeuw zo hard als je kan
- TELL: Probeer andere volwassenen te waarschuwen
Geheime code
Een andere tip die ik van een paar moeders kreeg, is een geheime code af te spreken met je kind. Je mag alleen met mensen meegaan, die de geheime code kennen. Dus als een vreemde jouw kind vraagt mee te gaan naar zijn auto, dan vraagt je kind die persoon eerst om de geheime code. Weet hij deze niet, dan mag het kind dus niet mee. Het kan natuurlijk zo zijn dat een potentiële ontvoerder tegen je kind zegt dat ‘mama heeft gevraagd even mee te gaan’. De verwarring die dat bij je kind kan opleveren (het is een vreemde, maar mama heeft gevraagd, dus het zal wel goed zijn), kan met deze tip worden ondervangen. Immers, als mama het heeft gevraagd, heeft ze ook de geheime code verteld. Gewoon een paar keer oefenen met ooms en tantes en de oppas (die de code dus allemaal kennen) en je kind begrijpt het concept.
Vreemde bijten
Kortgeleden werd in de stad waar ik woon, in een straat niet ver van de onze, een achtjarig meisje door twee onbekende mannen van straat gegrist. Ze speelde buiten met een groepje kinderen en werd zo, hup, alsof het niets was, opgetild en naar een gereedstaand busje gedragen. Omdat ze de man, die haar vasthield, zo hard ze kon in zijn hand beet en hij haar van schrik en pijn losliet, kan ze dit verhaal navertellen. Bijten, met je vingers heel hard in iemands ogen prikken of simpelweg haren trekken, kunnen in het ergste geval dus mogelijk ook levensreddend zijn. Ik zou je kinderen de mogelijkheid in ieder geval niet onthouden.
Informeren en instrueren
Stranger danger dus. Omdat het de mannen in de commotie is gelukt te vluchten en omdat ze tot op heden niet zijn gevonden, heb ik mijn taakje ‘informeren en instrueren’ er inmiddels op zitten. En nu maar hopen dat ik er de rest van mijn leven niet meer over na hoef te denken.
LEES OOK: Zou jouw kind deze man vertrouwen?