Rachelle Weiler Gezondheid 21 jun 2019, 07:15

Leestijd: 4 minuten

Door overgewicht niet in aanmerking komen voor IVF; wat is er van waar?

Stel: je hebt een duidelijke kinderwens die maar niet in vervulling gaat, maar je bent ook te zwaar. Heeft dit dan gevolgen voor je vruchtbaarheidsbehandeling?

Er worden steeds meer artikelen gepubliceerd waarin het lijkt van wel. Veel artsen en ziekenhuizen zouden vrouwen met overgewicht niet willen behandelen en hanteren een gewichtsgrens. Dit leidt tot veel onbegrip en verdriet onder wensmoeders. Hoe zit het precies met overgewicht en een vruchtbaarheidsbehandeling?

Overgewicht en vruchtbaarheid

Gina Balzano woont in Amerika en was 32 toen ze hulp zocht bij een fertiliteitsarts. Zij vertelde haar verhaal in een artikel van The New York Times.
Zij en haar partner probeerden al 3 jaar zwanger te raken, maar dit lukte niet. Op dat moment woog Gina 144 kilo.
Een periode van frustratie volgde, toen meerdere artsen al bij de intake aangaven dat het probleem waarschijnlijk bij haar overgewicht lag. Zij gaven haar het advies om af te vallen en daarna weer terug te komen. Andere artsen die ze bezocht waren nog veel strenger en gaven aan vrouwen met een BMI hoger dan 40 niet te behandelen. Gina’s BMI was op dat moment 51. Sommige artsen wilden Gina helpen door haar ovulatie-inducerende medicatie te geven, maar het gros was niet bereid om IVF te proberen. Ze vonden de risico’s voor de gezondheid van zowel moeder als kind te groot. Daarnaast gaven artsen aan dat IVF bij obese vrouwen minder succesvol was.

Uiteindelijk vond Gina, 5 jaar later en een gastric bypass verder, een arts die haar wel wilde behandelen. Deze arts zei juist dat hij haar ook op haar zwaarste gewicht zou hebben behandeld, en dat er nu belangrijke vruchtbare jaren waren ‘verspild.’ Na 3 IVF pogingen werd Gina tegen verwachting in zwanger en is nu moeder van zoon Logan.
Lees hier het hele verhaal van Gina Bolzano.

Verwarring alom in Amerika, over de bereidheid van artsen om IVF uit voeren bij vrouwen met ernstig overgewicht. De ene kliniek stelt een duidelijke BMI-grens, de andere kliniek is bereid te werken aan een langduriger plan waarbij de vrouw zowel wordt behandeld als ook afvalt. Weer een andere groep zegt overgewicht geen belemmering te vinden.
Hoe is dit in Nederland geregeld?

IVF behandelingen in Nederland

Ook in Nederland verschillen artsen van mening over de invloed van overgewicht op de vruchtbaarheid. In de meeste ziekenhuizen of klinieken wordt een BMI-grens variërend tussen de 35 en 40 aangehouden. In Nederland maakt het AMC als een van de weinige een uitzondering. Zij hanteren geen BMI grens voor een vruchtbaarheidstraject. Er wordt wel gekeken naar de algemene gezondheid van de vrouw.

Zijn vrouwen zwaarder, dan krijgen ze in eerste instantie het advies om af te vallen. Artsen geven aan dat zelfs het verliezen van 10% van het totale lichaamsgewicht al veel positieve gevolgen kan hebben.

De juiste diagnose

Een veelgehoorde klacht van vrouwen met overgewicht is echter dat verder onderzoek hun volledig ontzegd wordt. Zo vertelt een wensmoeder in dit interview van VROUW dat haar klachten niet serieus werden genomen, en dat de focus volledig lag op het verliezen van gewicht. Jaren later, na onderzoek in een andere kliniek, bleek dat ze endometriose had. Dit veroorzaakte enorm veel pijn en verminderde haar vruchtbaarheid.

Uit meerdere onderzoeken is naar voren gekomen dat vruchtbaarheid af kan nemen door overgewicht. Zo worden vrouwen met ernstig overgewicht minder snel zwanger dan vrouwen met een BMI tussen de 20 en 30. Ook kan zich een disbalans voordoen in de hormoonhuishouding, waardoor PCOS ontstaat.
Het uitblijven van een zwangerschap en ontzettend pijnlijke menstruaties kunnen ook veroorzaakt worden door Endometriose of andere afwijkingen die niet direct in relatie staan tot overgewicht.
Het is dus van belang dat de arts vrouwen adviseert over hun vruchtbaarheid, maar daarnaast ook verder onderzoek doet om andere afwijkingen uit te sluiten. Lang niet alle aandoeningen zijn door het verliezen van gewicht op te lossen.

De feiten over overgewicht en vruchtbaarheid

Maar wat zijn nu echt de beweegredenen van fertiliteitsartsen om vrouwen boven een bepaalde gewichtsgrens te weigeren?

• Pijnstilling is minder effectief en gevaarlijker bij vrouwen met ernstig overgewicht.
• Ovulatie-inductie in de vorm van medicijnen is minder effectief.
• De eierstokken zijn op echo minder goed te zien.
• De eierstokken zijn bij ernstig overgewicht minder goed te vinden voor een IVF punctie.

Ook kan ernstig overgewicht gevolgen hebben voor de zwangerschapsperiode:

• Meer kans op een miskraam.
• Risico op een hoge bloeddruk.
• Meer kans op zwangerschapsvergiftiging.
• Onbetrouwbare echografieën, waardoor de ontwikkeling van je baby minder goed kan worden gemonitord.
• Meer kans op zwangerschapsdiabetes.
• Het kan langer duren voordat de bevalling goed op gang komt.
• Meer moeite bij het zetten van een ruggenprik.
• Het is lastiger om natuurlijk bevallen. Door dikke benen is er minder “werkruimte” voor de gynaecoloog.
• Forsere baby’s, met daarbij meer kans op een keizersnede.

Samenvattend: Heb je een kinderwens, maar ook een BMI hoger dan 35? Het standpunt ten opzichte van overgewicht en IVF verschilt per kliniek of ziekenhuis. Doe hier onderzoek naar. Probeer  altijd wat kilo’s kwijt te raken. Overleg dit met jouw arts en stel samen een plan op.
Het verliezen van gewicht vergroot de kansen op een gezonde zwangerschap, maar afvallen is niet het antwoord op alle vruchtbaarheidsproblemen.

Lees ook:

• Sporten of voeding? Waar moet je je op focussen als je af wilt vallen?
• 3 fabels over het metabolisme die afvallen in de weg zouden staan
• Eten op basis van je bloedgroep; iets voor jou?