Eenhoornige baarmoeder: alles wat je moet weten over uterus unicornis
Een eenhoornige baarmoeder, ook wel uterus unicornis genoemd, is een aangeboren afwijking. Bij deze afwijking bestaat de baarmoeder uit twee delen. Die delen zijn deels of in zijn geheel gescheiden van elkaar door een soort tussenschot (membraan). Maar één helft van de baarmoeder volgroeid, deze helft heeft een eierstok met eileider. De andere helft is afwezig, onderontwikkeld of niet functioneel.
De afwijking wordt eenhoornige baarmoeder genoemd, omdat het onderontwikkelde of niet-functionerende deel de vorm kan hebben van een hoorn. Deze hoorn is vaak afgesloten van de rest van de baarmoeder. Hier lees je hoe de afwijking kan ontstaan, wat de symptomen en gevolgen zijn en hoe de behandeling er uitziet.
De oorzaak
De uterus bikornis is een aangeboren afwijking. Normaal gesproken ontwikkelt de baarmoeder zich vanuit (zowel links en rechts) buisachtige structuren. Dit worden ook wel de gangen van Müller genoemd. Normaal gesproken smelten deze twee gangen in de lengte samen tot de baarmoeder als de foetus zich ontwikkelt. Als die versmelting niet goed gebeurt, ontstaat een eenhoornige baarmoeder. Bij een eenhoornige baarmoeder is slechts één van die gangen van Müller volledig ontwikkeld tot een baarmoederdeel met eierstok en eileider.
Er zijn verschillende typen uterus bicornis. De volgende drie komen het meest voor:
- Uterus bicornis unicollis: de baarmoeder is in tweeën gesplitst en er is één baarmoederhals die uitkomt in de vagina.
- Uterus bicornis bicollis: de twee delen van de baarmoeder hebben ieder een eigen baarmoederhals, die beide uitkomen in de vagina.
- Uterus arcuatus: de splitsing van de baarmoeder is niet volledig. Alleen het bovenste deel van de baarmoeder (de fundus) is licht ingedeukt. Hierdoor is de baarmoeder gedeeltelijk gespleten.
Symptomen eenhoornige baarmoeder
De uterus unicornis veroorzaakt meestal geen klachten. Het kan wel wat buikpijn veroorzaken door ophoping van menstruatiebloed in de afgesloten hoorn. Verder kunnen er problemen zijn met de vruchtbaarheid, omdat er één eierstok aanwezig is.
Bij een gedeeltelijke splitsing van de baarmoeder kunnen bij een zwangerschap vaker problemen ontstaan. Herhaaldelijk miskramen, vroegtijdige weeën of complicaties tijdens de bevalling (bijvoorbeeld een vastzittende moederkoek) kunnen ook worden veroorzaakt door een eenhoornige baarmoeder. Daarnaast kan de baby een laag geboortegewicht hebben als gevolg van een slechte bloedtoevoer naar de groeiende foetus of een beperkte functie van de baarmoederhals.
Diagnose uterus unicornis
De afwijking wordt meestal toevallig ontdekt. De diagnose kan worden gesteld op grond van de voorgeschiedenis, een lichamelijk onderzoek en een diagnostisch onderzoek. Bij een ontwikkelingsstoornis van de vrouwelijke geslachtsorganen is ook een onderzoek van de urinewegen nodig om te zien of er daar eventuele afwijkingen zijn. Uterus bicornis kan worden opgespoord door onder andere echografie, HSG (een röntgenopname met contrastvloeistof) eventueel aangevuld met hysteroscopie, laparoscopie, en MRI.
Behandeling
Als er sprake is van een compleet gespleten baarmoeder, en de vrouw heeft geen complicaties ervaren tijdens een zwangerschap en bevalling, is er geen behandeling nodig. Een operatie kan wel nodig zijn als er sprake is geweest van meerdere miskramen. Bij zo’n operatie wordt het membraan dat de baarmoeder in tweeën deelt verwijderd, zodat er één baarmoederholte overblijft.
Vrouwen met een eenhoornige baarmoeder die een spiraaltje willen gebruiken, moeten er twee laten plaatsen zodat er in ieder deel van de baarmoeder een spiraal zit. Hetzelfde geldt wanneer er een uitstrijkje moet worden gemaakt, er worden dan cellen afgenomen van beide baarmoederhalzen.
LEES OOK: Deze fantastische foto laat zien hoe een baby nu hetzelfde slaapt als in de baarmoeder