Echo’s tijdens de zwangerschap: dit kun je verwachten
Zwanger zijn is een bijzondere periode in je leven. Er groeit een kindje in je buik en waarschijnlijk ben je heel benieuwd hoe hij of zij eruit gaat zien. Om tussendoor te checken of alles goed gaat, krijg je als zwangere vrouw meerdere echo’s.
Als zwangere vrouw krijg je standaard drie echo’s vergoed door de verzekering, namelijk de termijnecho, de 13 wekenecho en de 20 wekenecho.
Wat is een echo?
Tijdens een echo worden geluidsgolven door je buik gestuurd. De frequentie is zo hoog dat er geen geluid te horen is. Je inwendige organen en de organen van je baby weerkaatsen dit geluid. Het teruggekaatste geluid, oftewel de echo, wordt ontvangen en met een computer omgezet naar beeld dat op een monitor zichtbaar is.
Termijnecho
Tussen de tien en dertien weken van de zwangerschap krijg je de termijnecho. Dit gebeurt meestal bij de verloskundige maar kan ook plaatsvinden in een echocentrum of in het ziekenhuis. Tijdens de echo wordt er gekeken of het embryo goed groeit en zich goed ontwikkeld. De hartslag, plek van de innesteling, de baarmoeder en eierstokken zijn onder andere aandachtspunten. Ook kan er worden vastgesteld of het om een meerling gaat.
Aan de hand van deze echo wordt er bepaald hoe lang je precies zwanger bent. Ook wordt de uitgerekende datum bekend gemaakt. De echo wordt meestal uitwendig, via de buik, uitgevoerd. Alleen wanneer je minder dan elf weken zwanger bent of als de baarmoeder verder naar achter ligt, wordt de echo inwendig uitgevoerd. Uitwendig is de embryo dan namelijk niet goed te zien.
13 wekenecho
Tijdens de 13 wekenecho wordt er onderzoek gedaan naar lichamelijke afwijkingen bij de baby. Aanstaande ouders mogen zelf kiezen of ze de 13 wekenecho wel of niet willen ondergaan. Dit zal de verloskundige ook uitgebreid met je bespreken. Er wordt vooral gekeken naar de schedel, het hart, de buik, de armen en benen en de wervelkolom. Daarnaast wordt de placenta onderzocht en wordt er gekeken of er niet te veel of te weinig vruchtwater aanwezig is. Deze echo wordt meestal uitwendig gedaan.
Tijdens de 13 wekenecho kan er vijftig procent van de afwijkingen gevonden worden die anders pas bij de 20 wekenecho naar voren zouden komen. Mocht er iets uitkomen, kan er dus eerder extra onderzoek worden gedaan en heb je als ouder meer tijd om na te denken wat je met de uitslag wil doen. Aan de andere kant biedt de echo geen garanties. Zo kunnen er afwijkingen worden gezien die achteraf niets blijken te zijn. Tevens kunnen er ook dingen gemist worden.
Sinds 1 september 2021 wordt de 13 wekenecho standaard gratis aangeboden.
20 wekenecho
Bij de 20 wekenecho wordt de ontwikkeling van de organen van je baby uitgebreid onderzocht. Ook wordt er gekeken of je baby goed groeit, de placenta goed ligt, hij of zij genoeg vruchtwater heeft en of er geen sprake is van een open ruggetje of een open schedeltje. Daarnaast wordt het geslacht bepaalt, of je dit ook te horen wil krijgen is aan jou.
Deze echo kan veel ernstige aangeboren afwijkingen ontdekken. Mocht dit zo zijn, is het mogelijk om vervolgonderzoek te laten doen. Dit is vaak een uitgebreid echoscopisch onderzoek, een vruchtwaterpunctie of bloedonderzoek. Bij een vruchtwaterpunctie is bekend dat er een kleine kans is op een miskraam.
Extra echo’s
Er zijn verschillende medische redenen waarom een verloskundige besluit om extra’s echo’s in te plannen. Bijvoorbeeld wanneer de baby te groot of te klein is, als er niet genoeg vruchtwater is, als de placenta niet goed ligt, wanneer de baby niet goed ligt of als het om een tweeling of meerling gaat.
Vroege echo
Het kan dat je rond de zes of zeven weken al een echo krijgt. Er wordt dan gekeken of het hartje klopt en of de baby in de baarmoeder zit. Deze echo wordt alleen gemaakt als er sprake is van twijfel.
Groeiecho
Rond de dertig weken kan er een extra echo worden ingepland om te kijken of de baby naar verwachting groeit. Daarnaast wordt er gekeken of er genoeg vruchtwater is.
Liggingsecho
Rond de 35 tot 36 weken krijgen zwangeren vrouwen een liggingsecho. Tijdens deze echo wordt er gekeken naar de ligging van de baby en of hij of zij al met het hoofdje naar beneden ligt. Dit wordt aan het einde van de zwangerschap gedaan omdat de kans dan heel klein is dat de baby nog van een hoofdligging naar een stuitligging gaat. De groei wordt daarnaast ook gemeten, er wordt gekeken naar het vruchtwater en het gewicht wordt geschat.