Dilemma: ‘Mijn dreumes heeft verlatingsangst, hoe ga ik daarmee om?’ Pedagoog geeft antwoord
Regelmatig krijgen we bij Famme vragen van lezers over zwanger zijn, opvoeden en dilemma’s waar ouders mee zitten. Daarom delen we elke week een dilemma van een lezer. Deze week legt Thirza (27) haar dilemma voor: ‘Hoe ga ik om met de verlatingsangst van mijn dreumes?’
“Lange tijd prees ik mezelf ‘gelukkig’: als ik mijn baby naar de opvang bracht, ging dat lachend, hoefde ze nooit te huilen en ging ze meteen lief spelen. Dat bleef toen ze een dreumes was. Ik zag soms andere kinderen die gillend en huilend werden afgezet, alleen maar bij hun moeder wilden blijven. Manouk stond erbij en keek ernaar, liet zich niet van de wijs brengen en speelde rustig verder.
Stervende zwaan
Maar sinds een paar weken heeft ook Manouk van die buien. Als ik haar afzet op de crèche zet ze meteen een keel op, klampt ze zich vast aan mijn been en kom ik het daaropvolgende kwartier nauwelijks weg – eenmaal losgemaakt blijft ze die stervende zwaan-act nog even volhouden, tot ze me niet meer ziet. Naar wat ik heb begrepen, gaat het daarna wel weer.
Irritatie
Ook thuis merk ik dat ik Manouk geen seconde alleen kan laten. Ik hoef haar al neer te zetten omdat ik even in een pan moet roeren, of ze zet het op een brullen. Ze is nu anderhalf, ik dacht dat verlatingsangst nu niet meer zo speelde? Ik weet ook niet goed wat ik ermee aan moet, soms irriteert het me zelfs een beetje, terwijl dat ook niet eerlijk is naar Manouk toe. Kortom: advies is welkom.”
Tips van de opvoedexpert
Esther Jongerius is pedagoog en helpt ouders om vaker de liefdevolle ouder voor hun kinderen te kunnen zijn. Dit doet zij via haar eigen praktijk, Liefdevol Ouderschap.
“Juist tussen de een en anderhalf jaar piekt die verlatingsangst bij kinderen. Er zijn veel ontwikkelingen gaande, waardoor dit komt. Zo komt langzaam bij je kind het besef dat ze een eigen persoon zijn en dat ze daarmee dus niet één zijn met jou. Hier begint ook vaak het zelf willen doen, maar tegelijkertijd kan dit ook best voor angstige gevoelens zorgen bij je kind als het beseft dat jij weggaat.
Object permanentie
Daarnaast gaan kinderen beseffen dat mensen en objecten bestaan, ook als je ze niet ziet. Dit heet object permanentie. Je kind begrijpt dat je nog bestaat als je weggaat, maar kan nog niet begrijpen wanneer en of je terug komt. Deze ontwikkelingen kunnen dus juist rond deze leeftijd voor meer verdriet zorgen rondom dat afscheid. Er zijn zeker wel dingen die je kunt doen om het afscheid fijner te maken.
Maak het voorspelbaar
Voorspelbaarheid biedt veiligheid en dat geeft weer een gevoel van rust. Zorg dat het afscheid iedere keer in dezelfde volgorde verloopt.
- Kort houden of juist niet?
Vaak (ook vanuit leidsters) wordt geadviseerd om het afscheid zo kort mogelijk te houden, maar daar ben ik het niet helemaal mee eens. Voor sommige kinderen is het fijn om samen even een moment van spel/verbinding te hebben op de plek waar ze heen gaan (in dit geval de kinderopvang). Mocht je dat merken bij je kind, is het fijn om daar te tijd voor te nemen.
Het moment zelf van afscheid mag wel kort en duidelijk zijn. Mooi om te benoemen dat je haar altijd weer op komt halen en dat de leidster goed voor haar gaat zorgen. Bijvoorbeeld: ‘Ik ga nu weg, jij gaat vandaag met de kindjes spelen. Ik kom je na het ‘groenten eten/slapen/..’ weer ophalen. De juf gaat goed voor jou zorgen.’ Fijn om daarin iedere keer hetzelfde ongeveer te zeggen, want dat is weer die voorspelbaarheid.
- Ga nooit stiekem weg
Ik zie het wel eens gebeuren dat ouders stiekem weggaan als het kind niet kijkt, zodat het afscheid niet moeilijk is (met de beste bedoelingen waarschijnlijk), maar dit werkt juist averechts. Als je kind doorheeft dat je weg bent kan het nóg verdrietiger worden en uiteindelijk kan het afscheid juist moeilijker worden, omdat je kind bang is dat je ineens weg kunt zijn.
Compliment
Weet dus dat het heel passend is bij de leeftijd en dat ze het echt moeilijk vindt, ook al is het hiervoor nooit geweest. Hoewel ze zich vast veilig zal voelen bij de leidsters, voelt ze zich toch het fijnste bij jou.
Probeer dat dus maar als een compliment te zien en blijf voorspelbaar in het afscheid. Dan zal je merken dat het over een paar maanden ineens weer veel rustiger kan verlopen.”
Ook Janneke legde haar dilemma aan Esther voor: “Mijn kinderen hebben steeds ruzie met elkaar, hoe pak ik dat aan?”