Maaike Kooijman Gezondheid 17 mei 2021, 08:00

Leestijd: 3 minuten

Dit is waarom blijvend afvallen zo moeilijk is

Als maatschappij zijn we heel erg bezig met lichaamsvorm, het schoonheidsideaal en dus ook afvallen. Grote kans dus dat jij zelf al eens een crashdieet hebt gevolgd, of het in ieder geval hebt overwogen. Een voedingspatroon zonder koolhydraten, twee mandarijntjes als lunch… Even heeft het effect, maar een paar maanden later zitten die kilo’s er zo weer aan.

Dat heeft allemaal te maken met een verkeerde motivatie, legt VU-hoogleraar Jaap Seidell uit in Het Parool. We zijn allemaal gemotiveerd om af te vallen. Immers, mensen met een ‘beter’ (lees: bij het schoonheidsideaal passend) figuur hebben op bepaalde vlakken nu eenmaal een voorsprong. Zo maken ze het over het algemeen gemakkelijk sociaal contact (omdat we toe trekken naar mensen die we aantrekkelijk vinden) en hebben ze zelfs betere baankansen.

Dit artikel verscheen eerder op zusje Bedrock.nl.

Gedragsverandering

Maar er is een verschil tussen de motivatie om af te vallen, en de motivatie die nodig is voor de gedragsveranderingen die daarbij horen. Want we weten allemaal wat er nodig is voor afvallen: enerzijds gezond (en minder) eten, anderzijds meer (en gevarieerd) sporten.

En hoewel we heel graag die kilo’s kwijt willen, hebben we meestal minder zin om moed te verzamelen om in het donker naar de sportschool te lopen, laat staan dat we die plak verse chocoladecake van onze oma willen afslaan.

https://www.famme.nl/3-lessen-die-je-kunt-toepassen-op-sparen-en-afvallen/

Soms lukt zo’n onplezierige gedragsverandering voor even, omdat we onszelf ertoe dwingen of omdat andere mensen dat doen. Maar uiteindelijk vallen we vaak weer terug in oude gewoontes.

Seidell wijst het verschil tussen extrinsieke en intrinsieke motivatie aan als reden. Het is niet genoeg om te streven naar een gevolg, je moet ook een beetje plezier beleven aan de oorzaak. Jezelf regeltjes opleggen is alleen maar een extrinsieke motivatie, terwijl plezier aan het gedrag beleven een intrinsieke motivatie is.

Afvalmaatje

Dus vind je het leuk om je te verdiepen in gezonde recepten en sta je elke zondag met liefde een paar uur in de keuken om je maaltijden voor de rest van de week voor te bereiden? Bingo! Dat is ook de reden waarom veel mensen een maatje zoeken om mee af te vallen, of in ieder geval om mee te gaan sporten.

Als je van zulke dingen een sociale aangelegenheid maakt, zal je het eerder leuk vinden, en dus levert het intrinsieke motivatie op. En het is een beetje een inkoppertje, maar een sport die je leuk vindt helpt natuurlijk ook heel erg. De kunst is om te zoeken naar iets waardoor ook de gedragsverandering leuk wordt, niet alleen de beloning.

https://www.famme.nl/afvallen-lukt-niet/

Overigens ligt het niet helemáál aan onszelf: als blijvend afvallen ons niet lukt, mogen we ook best een beetje de schuld geven aan onze omgeving. Want hoewel we aan de ene kant van mening zijn dat we allemaal slank (maar ook weer niet té slank) moeten zijn, vinden onze vrienden tegelijkertijd dat we gezelliger doen als we wél dat frietje mee eten. Tja, het is ook nooit goed.

https://www.famme.nl/sporten-voeding-afvallen/