Laurien Bleeker Gezondheid 13 apr 2023, 13:40

Leestijd: 4 minuten

Onbekende bijwerkingen van de koperspiraal: ‘Ik voelde me anders, een soort dof gevoel’

Wanneer een vrouw geen hormonen meer in haar lijf wil, maar wel beschermd wil zijn tegen een zwangerschap dan wordt vaak gekozen voor de koperspiraal. Een anticonceptiemiddel dat werkt als het hormoonspiraal, maar dan met koper in plaats van hormonen. Veel bijwerkingen zijn er niet, zo zeggen huisartsen en specialisten en ook op de bijsluiter staan weinig klachten beschreven. Een veelgenoemde bijwerking is dat de menstruatie heftiger wordt, inclusief buikkrampen. Toch ervaren veel vrouwen ook andere nare bijwerkingen van het koperspiraal.

Zo spraken wij een aantal vrouwen die enkele weken tot maanden na het plaatsen van een koperspiraal klachten kregen. Die varieerden van regelmatig hoofdpijn tot stemmingswisselingen, vaginale schimmelinfecties en zelfs PMS-klachten. Het zijn symptomen die niet vaak genoemd worden in combinatie met de koperspiraal, maar daar vaak wel aan gelinkt worden door de vrouwen zelf.

Bekende bijwerkingen van de koperspiraal

Het koperspiraal kan vijf tot tien jaar blijven zitten. Het beschermt je tegen ongewenste zwangerschappen. Het spiraaltje van zo’n vier centimeter lang bestaat uit een dun ankertje van kunststof met daaromheen een koperdraadje. De spiraal wordt geplaatst in je baarmoeder en geeft vervolgens langzaam koper af. Hierdoor verandert je baarmoederslijmvlies en daardoor kan een bevrucht eitje zich niet nestelen in je baarmoeder. Ook worden de zaadcellen die in je baarmoeder komen na het hebben van seks onvruchtbaar door het koper.

Bijwerkingen waar wel over gepraat wordt zijn een langere menstruatie, soms wel twee dagen langer dan je gewend bent. Ook meer bloedverlies tijdens je ongesteldheid en in veel gevallen ook meer pijnlijke buikkrampen.

Bijwerkingen van de koperspiraal die niet zo bekend zijn

Dan zijn er nog heel veel minder bekende bijwerkingen van de koperspiraal die niet in bijsluiters staan of genoemd worden door de huisarts of verloskundige die de spiraal plaatst. Symptomen die pas voelbaar worden enkele weken na het laten plaatsen van de koperspiraal. Zo liet Indy (36), moeder van vijf, haar koperspiraal verwijderen nadat ze zich een tijd lang helemaal niet zichzelf voelde: “De vage klachten begonnen eigenlijk een paar weken na het plaatsen van een koperspiraal, maar toen had ik die link nog niet gemaakt. Ik voelde me anders, had een soort dof gevoel. Alsof ik toekeek van een afstand en niet met mijn volledige aandacht ergens bij was. Ook kwam ik moeilijk in slaap, iets waar ik nooit last van had. Ik modderde een tijdje aan tot een vriendin over haar klachten van de koperspiraal begon. Op dat moment ging er een belletje rinkelen en heb ik meteen een afspraak gemaakt om ‘m te laten verwijderen. Twee maanden later was ik mezelf weer…”

Haar vriendin Elke (34), moeder van twee, vertelt ook over haar ervaring met de koperspiraal: “Twee maanden na het laten plaatsen van de koperspiraal had ik last van een vaginale schimmelinfectie. Kan natuurlijk, dat heeft elke vrouw wel eens. Maar twee maanden later kreeg ik er weer een en een maand later weer. Op een gegeven moment was het zo erg dat de schimmelinfecties én mijn menstruatie elkaar opvolgden. Ik was dus of ongesteld of ik had een schimmelinfectie. Daar werd ik zo naar van dat ik mijn verloskundige om advies vroeg. Zij maakte meteen de link met het spiraaltje en nadat ze hem verwijderd had, heb ik nooit meer last gehad van een schimmelinfectie.”

Klachten die lijken op PMS

Bijwerkingen die andere vrouwen noemen zijn stemmingswisselingen, onverklaarbare vermoeidheid, snel duizelig, vaker last van koude voeten en handen, verhoogde hartslag, een opgeblazen gevoel en in extreme gevallen ook gevoelens van depressie. Dit zijn ook verschijnselen van het premenstrueel syndroom (PMS). Vaak wordt daarnaar verwezen en wordt de koperspiraal als oorzaak niet erkend of er wordt helemaal niet aan gedacht.

Andere bijwerkingen van de koperspiraal die gemeld zijn aan bijwerkingencentrum Lareb zijn het krijgen van eczeem en acne, abcessen, gevoelens van angst en een depressieve stemming, pijn in de rug en aandachtsstoornis. Soms wordt gesproken over kopervergiftiging, echter is dit een zeer zeldzame aandoening.

Koperspiraal laten zetten

Het zal voor iedereen verschillend zijn wat een koperspiraal voor je doet. Er zijn veel vrouwen die wel heel blij zijn met hun spiraal, omdat ze er geen last van hebben en nergens aan hoeven denken. Vaak is het dus een kwestie van uitproberen, met in het achterhoofd de bijwerkingen van het koperspiraal waar niet zo vaak over gepraat wordt. Mocht je in de loop van de tijd, na het laten plaatsen van de spiraal, toch vage klachten krijgen dan is het altijd raadzaam om de huisarts of je verloskundige te raadplegen.

8 signalen dat je anticonceptie niet goed bij je lichaam past