Autisme: mogelijke tekenen dat je kind een vorm van autisme heeft
Het is normaal dat ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling van hun (jonge) kinderen. Veel aandoeningen of ziekten zijn voor hen gemakkelijk te herkennen, maar er zijn ook afwijkingen die minder makkelijk fysiek tot uiting komen. Autisme is hier een van.
Toch zijn er tekenen die een kind door middel van gedrag kan geven, die kunnen duiden op autisme. Dit is al vanaf een jonge leeftijd op te merken. Deze tekenen zijn een indicatie, maar een officiële diagnose moet altijd gegeven worden door een specialist.
Let op
De onderstaandestaande aandachtspunten zijn bepaald door de NVA (Nederlandse Vereniging voor Autisme) en Amerikaans onderzoek. Hoewel kinderen meerdere tekenen van autisme kunnen laten zien in het gedrag, wil dat niet betekenen dat je kind ook autisme heeft. Als je dit vermoeden hebt, raadpleeg dan altijd je huisarts voor een doorverwijzing naar de juiste specialist.
Tekenen bij kinderen onder één jaar
Als kinderen nog heel erg klein zijn, dus onder de één jaar, kan het lastig zijn om autisme te herkennen. Toch bestaat er een checklist die je bij deze jongste groep kinderen kan aanhouden:
- Brabbelt niet bij 12 maanden
- Heeft geen interesse in andere mensen bij 12 maanden
- Lacht niet naar anderen bij 12 maanden
- Reageert niet wanneer hij of zij wordt toegesproken bij 12 maanden
- Maakt geen gebaren (wijzen, zwaaien) bij 12 maanden
- Maakt nog geen functioneel gebruik van woorden bij 18 maanden
- Gebruikt nog niet spontaan twee-woordzinnen bij 24 maanden
Tekenen bij peuters en kleuters
Bij peuters en kleuters is het iets gemakkelijker om een eventuele vorm van autisme te herkennen, omdat kinderen naarmate ze ouder worden, steeds meer communiceren en contact maken met hun omgeving. De volgende tekenen kunnen duiden op een vorm van autisme:
1. Probeer oogcontact met je kind te maken. Doet dit op een moment dat je kind op z’n gemak is, zoals tijdens het spelen of het knuffelen. Ontwijkt je kind dit oogcontact, dan zou dit een teken kunnen zijn van een vorm van autisme.
2. Observeer je kind als het aan het spelen is in een openbare speeltuin, met andere kinderen. Vermijdt hij of zij bijna altijd andere kinderen? Speelt het liever alleen? Dit kan duiden op autisme.
3. Beoordeel de woordenschat van je kind. Loopt dit erg achter op de woordenschat van andere kinderen van dezelfde leeftijd? Het langzaam oppikken van woorden kan een teken zijn dat je kind een vorm van autisme heeft.
4. Observeer hoe je kind speelt en omgaat met speelgoed. Als hij of zij speelgoed gebruikt voor doelen waar het juist niet voor bedoeld is, kan dit een teken zijn. Denk bijvoorbeeld aan een speelgoedhamer, die je kind gebruikt als pen.
5. Denk na over wat je kind doet en hoe hij of zij reageert als het hulp nodig heeft. Kinderen met autisme vragen minder snel om hulp in welke situatie dan ook. Ook als ze dit wel nodig hebben.
6. Let op routinematig gedrag. Als je kind hangt aan een systematische manier van doen, en het lastig vindt om af te wijken van deze routines, zou dit kunnen duiden op autisme. Dit kan lastig zijn om te ontdekken, omdat veel kinderen de voorspelbaarheid van bepaalde rituelen fijn vinden. Probeer daarom extra scherp te zijn op een hang aan routines die niet bepaald gebruikelijk zijn.
7. Probeer in te schatten hoe je kind reageert op fel licht en pijn. Het is aangetoond dat autistische kinderen hoogsensitief zijn voor deze zaken. Wil je kind bijvoorbeeld op een zonnige dag niet zonder pet of zonnebril de deur uit? Of schrikt het van fel licht op televisie? Tolereert je kind amper een vorm van pijn, of kan hij of zij zich hier heel moeilijk overheen zetten. Dit kan een teken zijn dat je kind een vorm van autisme heeft.
Meer lezen over autisme?
- ‘Ik vind het fantastisch om mijn tiener met autisme op te voeden’
- Ontroerend: Vader schrijft ‘nieuw’ rapport voor zijn dochtertje met autisme
- Zo kun je met je kind over zijn of haar autisme praten