Sophie Nortier Gezondheid 10 feb 2023, 06:58

Leestijd: 6 minuten

11x dit wil je weten over zwangerschapsmisselijkheid

Ze zeggen weleens dat zwangerschap geen ziekte is. Klopt, is het ook niet, maar je kunt je wel hondsberoerd voelen door zwangerschapsmisselijkheid. Sterker nog: er zijn moeders die de eerste paar maanden alleen maar op bed kunnen liggen.

Knap lastig als je werkt of al een kind hebt rondlopen.

Zwangerschapsmisselijkheid

Wanneer je zelf bijzonder beroerd bent geweest tijdens je zwangerschap, weet je hoe ellendig het kan zijn. Je kunt echt niks, hebt weinig energie, bent kotsmisselijk, hebt nergens trek in. De een hangt de hele dag boven de pot, maar zelfs als je niet moet overgeven is dit een vreselijk gevoel zonder enig moment van opluchting.

‘Och, gewoon uitzitten’, wordt er dan gezegd. Ha! Was het maar zo’n feest, want ondertussen moet je gewoon van alles. Als ervaringsdeskundige ben ik dus maar eens op zoek gegaan naar de do’s, don’ts en tips rondom zwangerschapsmisselijkheid en mijn eigen oplossingen voor het flinke euvel. Voila!

1. Je hebt ‘alleen’ last van ochtendmisselijkheid

Misselijkheid en overgeven in het eerste trimester komt bij zo’n 80 procent van de vrouwen voor en er zijn verschillende oorzaken bekend. Zo heeft de één het over het hormoon HCG, de ander over een verstoring van het maagdarmkanaal door progesteron. Hoe dan ook: het is bloedirritant. Vaak verdwijnt de misselijkheid in de twaalfde tot veertiende week.

Do’s

• Vraag of je partner een droge cracker brengt of een (niet te zuur) stuk fruit
• Ga daarna weer even liggen
• Vermijd vet eten, maar probeer wel genoeg (zwaar) te eten, want hoe leger de maag, hoe misselijker je wordt
• Probeer lauw water met citroen en gember
• Of gemberpillen
• Rust, rust, rust: plat liggen en zoveel mogelijk proberen te slapen
• Snuif frisse buitenlucht op
• Sprenkel een paar druppels etherische lavendel- of pepermuntolie op een zakdoekje en ruik eraan

Don’ts

• Vermijd sterke geuren
• Ruik vooral niet aan je oksels of adem van iemand anders, dit is echt de hel
• Je druk maken: het is wat het is, en wat niet gaat gaat niet
• Heel veel in één keer eten, kleine beetjes is beter

2. Je bent de hele dag (plus nacht) misselijk

Als ervaringsdeskundige van deze vorm kan ik zeggen… Dit is geen pretje. Ik wilde echt alleen maar op bed liggen, maar moest ondertussen werken en mijn oudste verzorgen. Tja, wat doe je dan?

Probeer dan toch maar zoveel mogelijk rust te pakken en de bovenstaande do’s en don’ts op te volgen. Zorg er in ieder geval voor dat je voldoende eet. Mijn redding voor de nacht was droog brood of bananen. Iets waar je maag van vult, maar je niet te veel suikers van binnenkrijgt die je wakker maken.

Bananen kun je misschien qua geur of smaak niet aan, maar ze bevatten melatonine waardoor dit bij uitstek geschikt is als nachtelijk voedsel tegen de misselijkheid. Probeer eventueel je neus dicht te houden en het direct weg te spoelen met water.

3. Gaat dit geintje ooit over?

Meestal wel, maar 20 procent van de zwangeren blijft de gehele zwangerschap misselijk. Anders duurt het vaak tussen de twaalf en veertien weken en bereikt het z’n hoogtepunt tussen week acht en tien. Het kan zijn dat het aan het einde van de zwangerschap weer terugkomt, maar weer wegzakt als de baby is ingedaald.

https://www.famme.nl/zwangerschapskwaaltjes-hulp/

4. Kan ik een medicijn krijgen wanneer ik het echt niet meer trek?

Je kunt het met je huisarts of verloskundige overleggen, maar het wordt vaak afgeraden. Vooral wanneer je niet moet overgeven, omdat je dan toch genoeg voeding binnenkrijgt. Is dit wel het geval, overleg het dan even met degene bij wie je onder behandeling bent.

5. Is het zo dat ik een meisje krijg als ik zo misselijk ben?

Een samenvatting van dertien onderzoeken heeft uitgewezen dat 55 procent van de vrouwen die zich hondsberoerd en misselijk voelde tijdens de zwangerschap, een meisje kregen. Dit zou te maken kunnen hebben met de hoge hoeveelheid oestrogeen dat wordt aangemaakt tijdens de zwangerschap. Dus, als we de studies mogen geloven, dan is er inderdaad een iets (!) verhoogde kans.

6. Is zwangerschapsmisselijkheid schadelijk voor m’n ongeboren baby?

In principe blijft je baby ongedeerd en regelt je lichaam het zo dat je baby alle voedingsstoffen tot zich kan nemen. Maar het kan wel schadelijk zijn voor jou. Als je weinig eet, is de kans groot dat je afvalt. Ben je constant aan het overgeven en hou je niks binnen, dan heb je misschien last van HG. Zie het volgende punt.

7. Wanneer is er sprake van HG (Hyperemesis Gravidarum)?

Dit gaat nog een stapje verder dan ‘zwangerschapsmisselijkheid’ en zo’n 2 procent van de zwangere vrouwen heeft er last van: HG.

Het wordt gekenmerkt door een nonstop misselijkheid en braken, waar je uitdroogt. Zonder medisch ingrijpen kan het gevaarlijk zijn. Daarom worden deze zwangeren opgenomen in het ziekenhuis, waar ze een infuus krijgen en medicijnen. Kate Middleton had er last van.

Wanneer trek ik aan de bel?

• Als je ziet dat je urine donker kleurt
• Wanneer je huid op je hand omhoog blijft staan als je eraan trekt
• Wanneer je niets binnenhoudt en elk slokje water eruit komt
• Wanneer je duizelig wordt en verward raakt
• Je afvalt in plaats van aankomt

In dit artikel vertelt Surraya meer over haar ervaring met HG.

8. Is het zo dat als ik nu last heb van zwangerschapsmisselijkheid, dit een voorbode is voor de volgende keer?

Nee, gelukkig hoeft het geen voorbode te zijn. Het kan, maar iedere zwangerschap is anders. Heb je HG (gehad), overleg dan even met je arts, verloskundige of gynaecoloog of de kans groot is dat je het weer krijgt.

9. Wat moet ik in vredesnaam doen als ik nog een kleintje heb rondlopen?

Vraag zoveel mogelijk hulp van buitenaf. In het meest gunstige geval ben je er binnen een paar weken vanaf en kun je daarna de draad zelf weer oppakken. Je kind heeft namelijk ook niets aan een moeder die de hele dag op bed ligt. En als iemand een flinke griep heeft, vraagt die ook om hulp, toch? Ziek is ziek.

Deze tien zwangerschapsklachten moet je nooit negeren

10. En wat nou als je een baan hebt en echt niet in staat bent om te werken?

Ben je echt te beroerd en heb je het idee dat je niet kan functioneren, overleg het dan – hoe pril het ook is – met je baas. Je kunt maar beter open en eerlijk zijn, zodat niemand hoeft te denken dat je je aanstelt.

Je werkgever is verplicht andere werktijden toe te staan tijdens de zwangerschap. Een zwangere werkneemster kan niet verplicht worden tot overwerk of tot het draaien van nachtdiensten. Mocht je echt niet kunnen werken, dan kan je werkgever een Ziektewet-uitkering voor je aanvragen. Want elke ziektedag die met jouw zwangerschap te maken heeft, krijgt een werkgever voor 100 procent vergoed.

11. En wat als ik zelfstandige ben en niet meer kan werken?

Je kunt je als zzp’er verzekeren tegen zwangerschapscomplicaties. Je kunt dan geen gebruik maken van een de regeling ZEZ (zelfstandige en zwanger), maar wel van een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Hier lees je er meer over.

Surraya had negen maanden lang HG: ‘Ik heb mijn hele buik kapot gespuugd’